Eerdere Diesvieringen
De Universiteit Utrecht viert jaarlijks op 26 maart de Dies Natalis, de verjaardag van de universiteit. Dit archief toont de Diesvieringen van de voorgaande vijf jaar en geeft een overzicht van de Diesvieringen van 1636 tot nu.
Diesvieringen vanaf 1636
De Universiteit Utrecht is opgericht op 26 maart 1636. Sindsdien staat de universiteit elk jaar stil bij de Dies Natalis. Van sommige Dies Natales is nog wat bewaard gebleven, waaruit hieronder een greep is weergegeven.
1736: Universiteit Utrecht 100 jaar
Het honderdjarig bestaan van de Universiteit Utrecht werd gevierd met een grootse maskerade – een gekostumeerde optocht rond een thema. De maskerade van 1736, met als thema Bacchus, werd georganiseerd door studenten, en was een evenement voor de hele stadsbevolking.
Ter ere van het honderdjarig bestaan werd een penning geslagen met het opschrift: 'De zaal der vrijheid is de tempel der wijsheid; nadat de monsters bedwongen waren, zijn de kunsten herwonnen'. Sindsdien is er de traditie om bij lustra penningen te slaan. Daarvan is inmiddels is een prachtige collectie opgebouwd.
1906: Wagenrennen in Romeinse arena
Van 26 tot 29 juni 1906 werd het 54ste lustrum gevierd met een maskerade (een gekostumeerde optocht door de stad), wagenrennen en spelen. Voor de spectaculaire wagenrennen werd aan de rand van de stad een complete arena gebouwd naar Romeins voorbeeld.
1948: Koninklijk bezoek voor voormalige First Lady
In 1946 werden vier eredoctoraten uitgereikt. Een daarvan werd toegekend aan de voormalige First Lady van de Verenigde Staten: Eleanor Roosevelt. Door haar drukke bestaan kon de uitreiking pas in 1948 plaatsvinden en bovendien pas op 20 april en niet op 26 maart, de Dies van de Utrechtse universiteit.
“...U krijgt dit eredoctoraat, Doctor honoris causa, voornamelijk omdat u een vrouw bent.” Zo klonk het slotwoord van Rector Magnificus professor Bijlsma bij de erepromotie. Prinses Juliana en prins Bernhard waren te gast. Zie ook het artikel in DUB: Een eredoctoraat voor een volmaakte moeder van vijf kinderen en het artikel van Oud Utrecht: Dankbaarheid voor bevrijding met eredoctoraat voor Eleanor Roosevelt.
1951: Een olifant door Utrecht
Lange tijd organiseerden studenten de lustra. Het Utrecht Studenten Corps organiseerde een maskerade en een lustrumspel over Djenghis Khan. Ook leden van andere studentenverenigingen deden mee. In de optocht liep een olifant mee.
1956: Organisatie in handen van universitaire Senaat
Bij lustra organiseerde het Utrechts Studenten Corps in opdracht van de universitaire Senaat allerlei festiviteiten, waaronder een feestelijke optocht door de stad. Sinds 1945 mochten ook leden van andere studentenverenigingen hieraan meedoen. Toen er in 1951 wrijving was ontstaan tussen de studentenverenigingen, besloot de universiteit de Dies Natalis en de lustrumviering sterker los te koppelen.
In 1956 werd de viering van de Dies Natalis wegens de vastentijd toch nog verschoven naar april. De organisatie kwam nu in handen van een commissie van de universitaire Senaat. De plechtige viering kreeg een gemengde pers. De NRC sprak van een 'professorenlustrum' en 'iets steriels'.
1983: Viering in de Jacobikerk
Op 18 maart 1983 werd de 347ste verjaardag van de Universiteit Utrecht in de Jacobikerk gevierd.
De Dies Natalis was verplaatst omdat de Domkerk in restauratie was. De dag stond in het teken van mondiale problemen van de ecologie. Er werden vier eredoctoraten uitgereikt. De titel van de diesrede was: 'Morrelen aan de wereld'.
2005: Symposium René Descartes
De diesrede 'Een wonderbaarlijke methode – Voor en tegen Descartes in de Zeventiende Eeuw', werd gehouden door prof. dr. Theo Verbeek, hoogleraar in de Geschiedenis van de nieuwere Wijsbegeerte aan de subfaculteit Wijsbegeerte. Voorafgaand aan de Dies Natalis werd op 22 en 23 maart een symposium gehouden over René Descartes (1596–1650), bedoeld als een eerherstel. Descartes verbleef in Utrecht rond de periode dat de Utrechtse universiteit werd gesticht. Zijn vernieuwende leer werd eerst gedoceerd aan de universiteit, maar na zijn dood in de ban gedaan door traditionele bestuurders onder leiding van de theoloog Voetius.