Projecten hoger onderwijs
Bekijk enkele voorbeelden van het werk dat wij doen in het hoger onderwijs.
(Begeleiden van) leren onderzoeken in het ho
Het begeleiden van onderzoek van studenten en promovendi is voor ons een belangrijk thema, waarbij we in de voorhoede zitten van de kennisontwikkeling. Deze kennisbasis hebben we verankerd in professionaliseringscursussen voor begeleiders van onderzoek van studenten en promovendi. Jaarlijks bieden we zo’n 20 cursussen aan over onderzoekbegeleiding, zowel binnen als buiten de UU. Sinds een paar jaar werken we samen met het HU lectoraat ‘methodologie van praktijkgericht onderzoek’, met als resultaat nieuw professionaliseringsaanbod voor hbo-docenten. Ook dragen we actief bij aan kennisdeling en beleidsontwikkeling via onder meer het Nederlands Expertise Centrum voor Promotieopleiding.
Curriculumherziening
O&T begeleidt de curriculumherziening van de UU-bachelor Sociale Geografie en Planologie, waarbij we inhoudelijk bijdragen aan de didactische vraagstukken en het proces begeleiden. Het gaat om visievorming op inhoud, opleidingscultuur en didactiek. Daarnaast de ontwikkeling van eindtermen en inrichting van de opleiding op grote lijnen en op cursusniveau, gevolgd door evaluatie en bijstelling. Naast advisering over ontwikkeling en invoering is het evaluatietraject heel belangrijk, om na te kunnen gaan of de herziening oplevert wat werd beoogd. Zo’n adviestraject duurt minstens drie jaar, en er zijn veel spelers bij betrokken.
SOTL: Scholarship of Teaching and Learning
O&T staat aan de frontlinie van het stimuleren van Educational Scholarship binnen het HO, met de inzet van de Utrecht Roadmap for Teaching Innovation and Scholarship. Dit stappenplan biedt docenten duidelijke handvaten en richtlijnen om hun onderwijs op een systematische en research-informed wijze onder de loep te nemen. Al ruim 25 universitaire docenten zijn ermee aan de slag gegaan, onder begeleiding van een van onze experts. Hiermee geven zij aan de ene kant hun onderwijs (en daarmee het leren van hun studenten), de aandacht die het verdient. Aan de andere kant professionaliseert en verrijkt de docent zich door de verkregen inzichten over leertheorieën. O&T zet de Roadmap inmiddels ook met succes in op hogescholen en in het primair onderwijs.
Ontwikkeling leerlijn docentprofessionalisering
Belangrijke docentprofessionaliseringsprogramma’s zagen bij de UU het licht. O&T draagt hier sinds jaar en dag aan bij, en werkt aan een doorlopende leerlijn. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld:
- Onderwijstraining voor studenten die onderwijs verzorgen voor hun jongere peers
- Onderwijstraining voor docerende AIO’s
- Het traject 'Docent in Ontwikkeling bij FSW (zie hieronder)
- Start to Teach: voor nieuwe UU-docenten
- BKO-leergangen, Nederlandstalig en Engelstalig
- Ondersteuning bij de SKO-kwalificatie (oriëntatie, portfoliotraject en schrijfretraites) en een SKO-leergang wordt ontworpen
- Leergang Onderwijskundig leiderschap (sinds 2000)
- Educational Research Training Programme (vanaf 2020)
Docent in Ontwikkeling
We maken deel uit van het project Docent in Ontwikkeling (DIO) op de Faculteit Sociale Wetenschappen, en verzorgen hier de uitvoering van. De kracht van dit traject is dat de ondersteuning voor DIO’s vanaf het begin tot het eind van hun aanstelling afgestemd is op hun startniveau. BKO en deelcertificaten zijn onderdeel van het traject, waar didactische verdieping (theorie), intervisie, observatie en reflectie deel van uitmaken. In het traject wordt gebruik gemaakt van Lesson Study: een krachtige methode gericht op teamleren en verbinding. Elke DIO heeft een seniordocent als coach, waardoor er een sterke binding is met de eigen afdeling.
Cursusevaluaties; een bijdrage aan een actuele discussie
De waarde van cursusevaluaties staat ter discussie. Een aantal O&T-adviseurs heeft daarom een artikel gepubliceerd over hun onderzoek naar dit onderwerp. Zij sluiten met hun conclusies aan bij de discussie en geven er nieuwe richting aan. Nog voor het artikel verscheen, zijn ze naar aanleiding van het onderzoek al gevraagd voor lezingen, voor advies bij de aanpassing van cursusevaluaties en voor diverse UU-brede discussies over het thema. Artikel: Laat de beoordeling van de docent maar (niet) over aan de student (in: Thema Hoger Onderwijs, nr. 5 2019).
Regie over eigen leerproces
Samen met Pedagogische Wetenschappen doet O&T in 2019-2020 een EMP-project, waarbij de vraag centraal staat hoe studenten de regie over hun eigen leerproces meer in eigen hand kunnen nemen. Hiervoor ontwikkelen ze allereerst een gedragen visie op een effectief feedbackproces in de opleiding, waarbij ontwikkeling van student feedback literacy centraal staat. Daarnaast wordt onderwijsmateriaal (zoals kennisclips) ontwikkeld, om zowel studenten als docenten te ondersteunen deze visie in de praktijk te brengen.
USO-project ‘Equality’
Twee O&T-adviseurs zijn nauw betrokken bij het design, de ontwikkeling en implementatie van de applicatie ‘Equality’. Deze applicatie biedt opleidingen de mogelijkheid om zowel op curriculum- als cursusniveau de kwaliteit van de toetsing en het onderwijs transparant en inzichtelijk te maken. Voor alle betrokkenen (docenten, onderwijsmanagement, verantwoordelijken voor de opleiding en accreditatie-instanties) geeft de applicatie een helder overzicht van de huidige stand van zaken en biedt het betekenisvolle handvatten om verbeteracties te formuleren en in te zetten. (‘Equality’ is een project van DGNK, FSW, UMC en Educate-it).
Onderzoek naar het gebruik van kennisclips
De afgelopen jaren hebben O&T-adviseurs binnen het Educate-it programma zeven evaluatieonderzoeken uitgevoerd naar het gebruik van kennisclips in het onderwijs. In 2018 hebben zij daarnaast een grootschalige enquête uitgevoerd onder docenten. Deze combinatie van evaluatieonderzoek en een enquête geeft een uniek inzicht in de effecten van het stimuleren en ondersteunen van kennisclipgebruik in het onderwijs, zowel voor docenten als studenten van de UU. De O&T adviseurs publiceerden hun resultaten in september 2019 in het tijdschrift OnderwijsInnovatie. Verder lezen: Wat levert het gebruik van kennisclips op?
Opleiden van promovendi
We verzorgen al jaren een tweetal trainingen als vast onderdeel in het opleidingsprogramma van de juridische PhD’s van de Graduate School of Law, Economics and Governance. Onze cursus over het formuleren en uitwerken van een probleemstelling, ondersteunt de beginnende onderzoekers bij het schrijven van hun onderzoeksvoorstel. Ook trainen we hen in onderzoeksplanning & time management. Promovendi zijn voor een belangrijk deel zelf verantwoordelijk voor de voortgang van hun onderzoek en leren hoe zij die kunnen managen. Ook PhD’s van andere Graduate Schools, zoals die van de Graduate School of Life Science en Graduate School of Life Science, volgen onze trainingen, onder andere didactische training en ook begeleiding van thesis-studenten.
Framework interdisciplinair onderwijs
Interdisciplinair onderwijs is sterk in ontwikkeling binnen de UU. Omdat er nog weinig bekend is over hoe je studenten het beste een interdisciplinaire denkwijze kunt aanleren, hebben we ons hier in korte tijd in moeten bekwamen. De kennis en ervaring die is opgedaan, is vastgelegd in het ‘Framework for interdisciplinary education’. Hierin zijn vier fases van interdisciplinair leren uitgewerkt, inclusief de moeilijkheden die studenten ondervinden, en worden per niveau doelgerichte opdrachten/leeractiviteiten beschreven. Het framework blijkt inzichtelijk en ondersteunend voor docenten, en wordt al gebruikt in workshops en een groot aantal adviestrajecten. Het kan ook worden ingezet als onderdeel van docentencursussen, zoals een BKO-cursus.
Professionalisering en advies
Bekijk ons professionaliseringsaanbod voor het hoger onderwijs.