Online presenteren: woorden laten spreken
Door de coronacrisis vinden de meeste presentaties online plaats. Misschien een verademing, omdat je nu niet voor een groep hoeft te staan. Het kan ook zijn dat je het juist lastiger vindt, omdat je minder feeling hebt met het publiek, en moeilijker kunt inschatten of je boodschap overkomt. Een ding is zeker: In de online wereld is je publiek sneller afgeleid.
Normaal gesproken kun je met je houding, ondersteunende gebaren, expressie en ruimtegebruik je verhaal kracht bijzetten en je publiek geboeid houden. Nu zien ze jouw gezicht echter op een klein schermpje, en moeten ze het vooral hebben van wat ze hóren. Om de aandacht vast te houden moet je de middelen die je voor handen hebt in een online setting heel bewust inzetten. Je stem is daarbij je belangrijkste instrument. Naast een to-the-point verhaal met een duidelijke structuur, helpen deze vier elementen je om jouw woorden te laten spreken:
1. Intonatie staat met stip op 1
Je gebruikt intonatie om betekenis te geven aan gesproken zinnen, waardoor het de luisteraar minder moeite kost om de inhoud op te nemen. Een goede intonatie drukt expressie of levendigheid uit, waardoor je de aandacht van de luisteraar weet vast te houden. Je kunt met je stem de kernboodschap als het ware ‘uitlichten’, een punt maken, sfeer creëren en een verhaal zo vertellen dat je publiek er helemaal in zit. Denk na welke boodschap of welk gevoel je met je presentatie wilt overbrengen. Selecteer minstens 3 punten in je presentatie waar je ‘speelt’ met je intonatie.
2. Articulatie
Luisteren doe je niet alleen met je oren, maar ook met je ogen. Nu het publiek je gezicht niet kan ‘lezen’, mag je wel wat nadrukkelijker articuleren. Je hoeft dit niet te overdrijven, maar door woorden goed voorin je mond te plaatsen, klink je ‘dichterbij’ en hoef je niet per te harder te praten. Dit is ook handig als je van nature een zacht stemgeluid hebt.
3. Varieer in tempo
Het is niet per definitie zo dat je niet snel mag praten. Het is de kunst om af te wisselen in tempo. Hier door wordt je presentatie dynamischer. Als je complexe materie onthult of een kernuitspraak doet is het handig om het tempo wat lager te leggen. Geef je daarna een voorbeeld of behandel je informatie die gemakkelijk te begrijpen is, dan mag je wat sneller spreken.
4. Laat regelmatig goed getimede stiltes vallen
Je publiek heeft tijd nodig om informatie te verwerken. Dus als jij doorratelt zonder enige pauze, zal je boodschap niet meer tot mensen doordringen. Las daarom na het formuleren van je kernboodschap, een belangrijk argument of een concluderende uitspraak een stilte in van ongeveer 3 seconden. Plan deze stiltes en oefen ze. Als je dit beheerst geef je woorden meer impact om kom je bovendien zelfverzekerder over.
Aan de slag
Mooie tips, maar hoe kun je dit leren? Kijk of luister de kunst af bij andere goede sprekers. Ted talks, persconferenties, podcasts, televisiepresentatoren zijn een bron van inspiratie. Analyseer fragmenten op basis van de voorgenoemde punten. Wat doet een spreker? Wat is het effect hiervan op jou als luisteraar? En wat hiervan past bij jou? Vervolgens ga je hier zelf mee oefenen. Probeer nieuwe dingen uit en neem jezelf op! Vaak heb je het idee dat je heel erg overdrijft, maar als je jezelf terugluistert blijkt in veel gevallen dat je er nog best een schepje bovenop kunt doen. Hoe vaker je het oefent, hoe natuurlijker het gaat aanvoelen. En als je op dat punt bent aanbeland, beheers je niet alleen de inhoud van je verhaal, maar ook je publiek.