Autonomie stimuleren bij studenten in honoursonderwijs

Illustratie van een docent en student

Autonomie in excellentie- of honoursonderwijs is een samenspel van geven en nemen, krijgen en pakken. Dit schrijven Hanne ten Berge (UU), Eva Voncken (Bureau Turf) en Ron Weerheijm (Hogeschool Rotterdam). Zij onderzochten hoe docenten ruimte geven aan autonomie voor hun studenten, wat werkt in pedagogisch-didactisch opzicht en in welke context dit floreert.

Ten Berge, Voncken en Weerheijm gingen in gesprek met 23 docenten in het mbo, hbo en wo over wat zij doen (en laten) in dit onderwijs om studenten autonomie te geven in honours- en excellentieonderwijs. De uitkomsten van de interviews geven een overzicht van docentgedragingen en andere aspecten in de onderwijsvormgeving die ertoe leiden dat studenten autonomie krijgen én nemen. 

Met behulp van de beschreven inzichten kunnen honours- en excellentiedocenten bewuster keuzes maken in het onderwijsontwerp, kiezen voor docentgedragingen die autonomie ondersteunen en kunnen ze hun repertoire uitbreiden. 

"Autonomie is vertrouwen"

Hun verkenning leverde daarnaast ook veel succesverhalen en tips van docenten op. “Autonomie is vertrouwen”, zo zegt een van de ondervraagde hbo-docenten. En een andere docent vertelt: “Het is belangrijk dat ik in mijn onderwijs ook echt laat zien wie ik ben en waar ik voor sta en dat ik de waarden uitdraag en ook weer terug laat komen in hun onderwijs. Er zitten veel vaardigheden aan vast, maar het is vooral een grondgedachte.”

Lees het artikel

Bekijk alle bevindingen in het artikel 'Autonomie: je moet het willen'. Een beknopt overzicht bekijk je in de infographic onderaan deze pagina.

Wat is autonomie? 

Letterlijk betekent autonomie ‘zelfwetgeving’: het vermogen jezelf te besturen volgens eigen regels, onafhankelijk en zonder externe controle (zie Laenens e.a., 2018). In het onderwijs betekent autonomie nooit het helemaal loslaten van regels of controle; er zijn bepaalde randvoorwaarden waarbinnen een docent en een student kunnen opereren. 

Infographic

   

Klik op de afbeelding voor weergave in PDF