6. Hoe zorg ik ervoor dat de samenwerking bij groepsopdrachten beter verloopt?
Tijdens je studie zul je regelmatig samen met anderen aan een opdracht of project moeten werken. Misschien wel vaker dan je zou willen. Het werken in teamverband kan best een uitdaging zijn. Een veelvoorkomende klacht is dat groepswerk meer tijd kost dan het werken aan een individuele opdracht. Allereerst is het lastiger te organiseren, omdat je verschillende agenda’s op elkaar af moet stemmen. Daarnaast moeten taken en workload op een eerlijke manier worden verdeeld. En dan wordt in de loop van het proces vaak ook zichtbaar dat de verwachtingen, wensen, vaardigheden en het commitment van de groepsleden nogal uiteen kunnen lopen. In dit hoofdstuk lees je waarom samenwerken belangrijk is, en hoe je dat op een effectieve manier doet.
Waarom we moeten (blijven) samenwerken
Het opzetten van goede groepsprojecten is ook voor docenten een uitdaging, vooral online. De vraag is dan ook: Waarom doen we het dan? Een voor de hand liggend antwoord is dat het samenwerken met medestudenten je voorbereidt op je leven als professional of onderzoeker. Het kunnen werken in een team is een belangrijke vaardigheid voor op de werkvloer. En omdat dit in de toekomst waarschijnlijk vaker online zal gebeuren, kunnen we de situatie waarin we nu zitten benutten om ervan leren.
Onderzoek naar samenwerkend leren laat zien dat je – onder de juiste omstandigheden – veel kunt leren van werken in teamverband. Samenwerkend leren:
- vergroot motivatie en interesse in het onderwerp;
- creëert een omgeving waarin sociale en interculturele vaardigheden zich kunnen ontwikkelen;
- versterkt vaardigheden zoals probleemidentificatie, interpersoonlijke communicatie en projectmanagement;
- bevordert interactie tussen studenten onderling.
Met name het bevorderen van interactie is belangrijker dan ooit in een tijd dat je elkaar niet op de campus treft. UU-studenten gaven in een enquête (Brasileiro et al., 2020) aan dat het gebrek aan interactie met medestudenten een van de grootste nadelen van afstandsonderwijs is. Het samenwerken aan een project kan een uitstekende manier zijn om je verbonden te voelen met studiegenoten en de opleiding. Wellicht kun je op termijn zelfs weer een afspraak maken met elkaar om bij iemand thuis aan een opdracht te werken.
Tips voor effectieve samenwerking op afstand
Hieronder vind je een aantal concrete en praktische tips die je kunt gebruiken om het samenwerken op afstand soepeler te laten verlopen.
Ken jezelf en de ander
Samenwerken is efficiënter en leuker als je je groepsleden kent. Plan voor de eerste vergadering eenvoudige en concrete taken, zodat je de kans krijgt om elkaar te leren kennen zonder al te veel druk. Start eventueel met een energizer of een aantal leuke vragen, zodat je echt iets over de ander te weten komt en je een gezellige start hebt met elkaar. Spreek regelmatig af en plan tijd in voor informele momenten. Op die manier bouw je een groepsrelatie op en zijn mensen meer gecommitteerd aan het project en elkaar. Als je elkaar kent, verloopt de communicatie soepeler en trekken mensen tijdig aan de bel als er iets niet lukt. Een goede relatie bevordert niet alleen het werkplezier, maar komt ook de kwaliteit van het resultaat ten goede.
Kies een communicatieplatform waar iedereen mee uit de voeten kan
Eén plek voor live overleg en een plek waar je documenten kunt opslaan, bewerken en delen. Dat hoeft niet hetzelfde te zijn als wat je voor colleges gebruikt. Overleg je liever via Skype of WhatsApp in plaats van Teams? Doe dat dan.
Maak een planning
Wees proactief en bepaal in een vroeg stadium welke projectactiviteiten moeten worden uitgevoerd, in welke volgorde en wanneer. Neem de deadline daarbij als vertrekpunt en werk als het ware van achter naar voren.
(Ver)deel de taken
Afhankelijk van de omvang van de opdracht en de groepsgrootte kun je overwegen om elke taak aan twee leden toe te wijzen. Op die manier deel je steeds de verantwoordelijkheid en kun je elkaar helpen op gang te komen en blijven. Met kleine groepjes ben je bovendien flexibeler. Zo kun je ervoor kiezen om niet achter Teams te gaan zitten, maar elkaar wandelend te bellen of zelfs op locatie te treffen. Zo houd je het leuk en dynamisch.
Houd contact en overzicht
Houd wel contact met de rest van de groep en plan regelmatig vergaderingen waar iedereen aan deelneemt. Ontmoet elkaar bij voorkeur wekelijks op een vast moment, waarop iedereen zijn vorderingen presenteert. Zou kun je alle projectleden betrokken houden bij het project en bij elkaar.
Referenties
Brasileiro et al. (2020). Eindrapportage periode 4 en periode 1: De beleving en waardering van studenten voor ‘onderwijs op afstand’ aan de Universiteit Utrecht. Utrecht: Onderwijsadvies & Training, Universiteit Utrecht.