Corona-interventies? Zet in op duurzame verbetering, met ‘quick and dirty’ bereik je weinig

Scholier in de klas luistert naar docent

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) biedt scholen sinds vorige week een ‘menukaart' met interventies voor de aanpak van corona-achterstanden. In zeer korte tijd moeten scholen een schoolscan doen om de leerbehoeften van leerlingen in beeld te brengen, om daarna te kiezen welke interventies zij willen inzetten. Onderwijskundig adviseur Claudy Oomen legt uit hoe je tot de juiste keuze komt, en adviseert scholen om vooral in te zetten op duurzame verbetering.

De beleidsmaatregel is bedoeld om te na te gaan op welke gebieden de leerlingen het meeste ‘geleden’ hebben, om daar vervolgens actie op te ondernemen. Een goede gedachte. Scholen die hiermee aan de slag willen, krijgen echter wel te maken met een krap tijdspad. Ook de interventies waaruit je kunt kiezen zijn vrij beperkt, al is er veel vrijheid in de invulling ervan. Denk dus goed na over je aanpak. Het ‘hoe’ is hier misschien nog wel belangrijker dan het ‘wat’.

Leerbehoeften in kaart krijgen

Je moet als school allereerst in beeld krijgen wat de precieze leerbehoeften zijn, en dat is best ingewikkeld. Door te kijken op welke vakken leerlingen achteruit zijn gegaan in bijvoorbeeld hun cijfers, krijg je een eerste indicatie van waar de nood het hoogst is. Vervolgens zouden de vaksecties verder moeten uitdiepen om welke kennis of vaardigheden het dan precies gaat. Als je daarbij de principes van formatief evalueren volgt, kom je een heel eind.

Het is ook de moeite waard om in te zoomen op verschillende groepen leerlingen: welke leerlingen hebben het zwaarst geleden en zien we dat bij meerdere vakken terug? Dan is er misschien meer aan de hand.

Welke interventie is passend?

Er is nu een lijst waarbij je per interventie kunt zien hoe effectief deze is en wat het kost. Handig om dit op een rij te hebben, en goed dat het onderbouwd is. Maar staar je niet blind op de mate van effectiviteit die uit onderzoek voortkomt.

Bedenk: wordt het onderwijs hier ook op de langere termijn beter van?

Ten eerste zijn de effecten in verschillende contexten gemeten, en is het aan te raden om dat goed na te lezen. Ten tweede hangt het slagen of falen van een interventie vooral af van de kwaliteit van de interventie zelf en van de manier waarop je deze invoert. Ten derde is langere termijn denken (wat we vanuit de politiek niet zo meekrijgen) erg belangrijk: past het bij de onderwijskundige en pedagogische visie van de school, en wordt het onderwijs hier ook op de langere termijn beter van?

Ga dus niet voor quick and dirty, maar denk goed na over wat passend is binnen de context van jouw school of jouw vak. Neem hier de tijd voor en betrek meerdere geledingen van de school hierbij. Als je vervolgens een interventie gaat inzetten, pak dit dan ontwerpgericht aan. Ga tussentijds na wat er goed gaat en wat beter kan, en stel op basis daarvan weer bij. Betrek docenten, mentoren, en vooral ook leerlingen. Kijk naar de resultaten, maar wees hierin niet te star en wees kritisch. 

Behoefte aan advies?

Onderwijsadvies & Training adviseert scholen bij het maken van een goede schoolscan, en bij het kiezen van passende, duurzame interventies. Ook kunnen we begeleiden bij het invoeren en het ontwerpgericht opzetten en evalueren van de interventies. Bekijk de mogelijkheden in het voortgezet onderwijs of primair onderwijs. Of neem direct contact met ons op voor een oriënterend gesprek.