Willem Einthoven

Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde (1924)

Grondlegger van het elektrocardiogram

Einthoven begon zijn medicijnen studie op een beurs die hem verplichtte om na het afstuderen acht jaar in Nederlands-Indië te werken, waar hij tot zijn tiende ook had gewoond.

Hoogleraar

Het liep anders, Einthoven viel op, zowel met zijn eerste onderzoek - over de elleboog - als met zijn proefschrift (cum laude) over 'Stereoscopie door kleurverschil'. Direct na zijn promotie werd hij benoemd tot hoogleraar in Leiden.

Elektrocardiogram

Zijn wetenschappelijk werk ging over ademhaling, het oog en het hart en combineerde natuurkunde en fysiologie. In 1924 werd hij de eerste Nederlandse Nobelprijswinnaar voor geneeskunde. Hij kreeg de prijs voor de ontwikkeling van de snaargalvanometer en zijn onderzoek naar wat deze meter registreert: het elektrocardiogram. Zijn galvanometer gebruikte een draad in plaats van een winding en was daardoor preciezer en sneller dan de eerdere versies.

Inventief natuurkundige

Einthoven was een zeer inventief natuurkundige, een uitstekende organisator en gedegen planner. Zijn grootste teleurstelling was dat niemand zijn snaargalvanometer in productie wilde nemen. Een van de bedrijven die hij benaderde, ontwikkelde een eigen versie waarvan de snaar erg snel brak. Dit ondeugdelijke instrument heeft de medische toepassingen van de elektrocardiografie een aantal jaren belemmerd.