Betrouwbare uitgevers en roofuitgevers

Niet alle open access tijdschriften zijn van dezelfde kwaliteit. De article processing charge (APC) is geen maat om de kwaliteit van een tijdschrift te bepalen. Zo zijn er goede open access tijdschriften die geen kosten berekenen aan de auteur. Helaas zijn er ook uitgevers actief die wél publicatiekosten incasseren maar in ruil hiervoor geen redactionele diensten leveren en geen peer review toepassen, zogenaamde ‘predatory publishers’ of roofuitgevers.

Waar legitieme uitgevers goede en minder goede titels uitgeven, publiceren roofuitgevers alleen rooftijdschriften. Dit betekent niet dat tijdschriften van een legitieme uitgever niet over kan komen als een rooftijdschrift door bijvoorbeeld agressieve marketing praktijken. 

Deze pagina biedt handvaten waarop te letten bij het selecteren van een tijdschrift en welke sites te bezoeken voor (extra) controle. Bij twijfel kun je contact opnemen met de bibliotheek.

Ga daarom altijd goed na of een tijdschrift betrouwbaar is:

Check of het open access tijdschrift is opgenomen in de Directory of Open Access Journals (DOAJ), Web of Science of Scopus. Deze databases hanteren strenge kwaliteitscriteria. Als het tijdschrift in een van deze databases is opgenomen, is het aannemelijk dat het tijdschrift betrouwbaar is.

De UU Journal Browser bevat een lijst met ruim 38.000 wetenschappelijke tijdschriften. De UU Journal Browser is een handig hulpmiddel om te zien in welke tijdschriften je als auteur van de Universiteit Utrecht gratis of met korting open access kunt publiceren. Je kunt ervan uitgaan dat als een tijdschrift in de browser is opgenomen dat het tijdschrift betrouwbaar is.  

Twijfel je? 

Raadpleeg de ‘Think Check Submit’ tool of volg deze stappen:  

  • Check of de uitgever lid is van COPE of OASPA. Zo ja, dan zit je goed. Let wel: controleer het lidmaatschap van de uitgever op de websites van COPE of OASPA zelf. Check dit niet op de website van de uitgever, want rooftijdschriften zijn juist op dit punt ook onbetrouwbaar.  

Geen lid van COPE of OASPA? Doe dan dit: 

  • Check dan of je iemand uit de redactie van het tijdschrift kent. Neem contact op en vraag of zij inderdaad editor zijn en of het tijdschrift goede peer reviews heeft.  

Ken je niemand uit de redactie: 

  • Kijk dan of je een van de auteurs van recente artikelen kent. Neem daar contact mee op en vraag naar ervaringen en peer reviews. 

  • Heb je nog twijfels, neem dan contact op met de bibliotheek of overweeg publicatie in een ander tijdschrift. 

Oppassen met lijstjes  

Er zijn diverse lijsten beschikbaar met rooftijdschriften. Lijsten zoals openacessjournal.com en beallslist zijn niet onomstreden en/of bevatten soms verouderde informatie. Cabell's Predatory Reports lijkt een van de meer betrouwbare overzichten maar is alleen tegen betaling toegankelijk. Ga er dus niet zomaar aan de hand van een lijst vanuit dat een tijdschrift betrouwbaar is als je niet ook de bovenstaande stappen hebt doorlopen.  

Meer informatie 

Op de websites Quality Open Access Market (QOAM) en SciRev delen onderzoekers hun ervaringen met tijdschriften en kun je zelf jouw ervaring achterlaten. 

Bekijk ook deze tips voor het herkennen van malafide tijdschriften en conferenties.