De Gezondheidszaak
12 December 2023, Universiteitsbibliotheek Utrecht Binnenstad
“Deze ongelijke verdeling [van] gezondheid is in geen enkel opzicht een 'natuurlijk' fenomeen, maar is het resultaat van een giftige combinatie van slecht sociaal beleid en slechte sociale programma's, oneerlijke economische regelingen en slechte politiek.” De Wereldgezondheidsorganisatie, 2008
Vanuit de grondwet is de overheid verplicht de volksgezondheid in Nederland te beschermen. Men kan zich echter afvragen of onze beleidskeuzes de winst van grote bedrijven voor laten gaan op ons recht op gezondheid. Zo lijkt onder andere wetgeving uit te blijven tegen vervuilende bedrijven die hun omwonenden ziek maken, wetgeving voor het afbouwen van fossiele subsidies, de dadeloosheid van de overheid ten aanzien van de onnodige hoeveelheden suiker, zout en vet in ons eten, of aan de aandelen van onze staat in de gokindustrie. Ben je hoogopgeleid, dan heb je een vier à zes jaar langere levensverwachting en leef je zelfs 15 jaar langer in goede gezondheid. Zijn dit toevallige verschillen, of het gevolg van falend overheidsbeleid? Hierover en meer gingen we in gesprek tijdens onze vierde publieksdialoog van 2023-2024 in de serie "Politieke Determinanten van Gezondheid"
Op 12 december, twee dagen na het 75-jarig bestaan van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, vond de eerste bijeenkomst van “De Gezondheidszaak” plaats. Centraal stond de vraag: “wat betekent het recht op gezondheid voor jou?”. We startten met een optreden van HKU-studenten gebaseerd op “De Zaak Shell”. De volgende sprekers deelden hun inspirerende verhaal over de strijd voor rechtvaardig gezondheidsbeleid:
- Wim de Ceukelaire is arts, activist voor gezondheid en sociale rechtvaardigheid en aanjager van de Belgische gezondheidsbeweging ‘Geneeskunde voor het volk’
- Antoinette Verbrugge is pionier in de rechtzaak tegen Tata Steel, oprichter ‘Gezondheid op 1’, burger en inwoner rondom Tata Steel.
- Wilbert Bannenberg is arts en oprichter van ‘Farma ter Verantwoording’, waarmee een rechtzaak loopt tegen faramceut AbbVie, die door hoge prijzen voor reumamedicijn Humira tot 16.300 gezonde levensjaren heeft ‘verdrongen’
Na een introductie op het thema door de sprekers ging het publiek in kleine groepen in gesprek over wat het recht op gezondheid voor hen betekent. Dit leverde dusdanig waardevolle inzichten en casussen op, dat we aldaar direct besloten tot het organiseren van een nieuwe publieksdialoog op dit onderwerp; op 28 februari 2024 in Amsterdam.