Collecties
De Botanische Tuinen Universiteit Utrecht zijn een academische en museale organisatie met een collectie van meer dan 10.000 soorten levende planten. Verspreid over zo'n 10 hectare zijn de Tuinen de grootste academische tuin van Nederland. De Utrechtse collectie heeft een grote focus op Noord- en Zuid-Amerika, met planten(families) die onder andere te zien zijn in de Rotstuin, Tropische kassen en onze Noord-Amerikaanse bostuin.
Het beheer van een levende collectie vraagt een andere aanpak dan een collectie met objecten zoals schilderijen of archeologische voorwerpen. Planten kunnen zich bijvoorbeeld uitzaaien naar andere plekken in de tuin, slaan soms een jaar over waarbij ze onder de grond blijven en kunnen ook opeens doodgaan. Net als musea hebben de Tuinen meerdere functies en zijn de collecties niet alleen bedoeld voor het publiek. In academische botanische tuinen zoals die van de Universiteit Utrecht wordt de collectie ook gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en behoud van soorten.
Specialisaties
De meer dan 10.000 soorten planten horen bij meer dan 350 plantenfamilies. De collectie is grotendeels gekoppeld aan verschillende tuindelen.
Voorbeelden hiervan zijn:
- de verzameling rotsplanten in de Rotstuin,
- vertegenwoordigers van bijna alle ordes en families van het plantenrijk in de Evolutietuin,
- een collectie die de vele relaties tussen mens en plant laten zien in de Ontdektuin en
- een grote collectie (sub)tropische planten in de Tropische kassen.
In het algemeen heeft onze collectie een grote focus op Noord- en Zuid-Amerika waarvan vooral onze verzamelingen planten in de Tropische kassen en de Noord-Amerikaanse bostuin goede voorbeelden zijn.
Nationale collecties
Met veertien nationaal erkende collecties is Utrecht één van de grootste deelnemers aan de Nederlandse Plantencollectie die zijn geregistreerd bij de Stichting Nationale Plantencollecties (SNP).
We noemen een selectie:
- diverse rotsplanten uit de Europese, Amerikaanse en Aziatische gebergten
- diverse (sub)tropische soorten uit de Guianas in Zuid-Amerika (Suriname, Frans-Guiana en Guyana)
- Een 40-tal soorten Arisaema (Cobralelie) uit de Aronskelkfamilie (Araceae)
- Een grote collectie epifytisch groeiende cactussen (Cactaceae)
- Een specialisatie in Neotropische orchideeën (Orchidaceae)
- Soorten uit de geslachten Epimedium en Podophyllum (Berberidaceae)
- Een groot deel van de bestaande soorten Trillium (Melanthiaceae)
In 2017 is een Nederlandstalig handboek over het collectiebeheer van Botanische Tuinen gepubliceerd onder het redacteurschap van de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht en die van de Technische Universiteit Delft.