Klimaatblog
Wetenschappers van de Universiteit Utrecht schrijven in de klimaatblog van NRC over hun onderzoek op het gebied van duurzaamheid. Zij werken samen in het strategische thema Pathways to Sustainability.
De bijdragen van de onderzoekers aan de blog werden beloond met de UU Publi-prijs voor teamprestaties.
Groeiende grondstofhonger maakt klimaatbeleid onrechtvaardiger
De energietransitie leidt tot een nieuwe ‘goudkoorts’ voor mineralen als koper, lithium en kobalt. Productieketens van deze mineralen zijn notoir obscuur en onrechtvaardig. Meer aandacht voor deze materiële voetafdruk moet onrechtvaardigheid voorkomen.
Meerdere landen hebben ecocide al strafbaar gesteld, Nederland kan niet achterblijven
Illegale houtkap, ernstige vervuiling en andere vormen van grootschalige natuurvernietiging horen thuis in het internationaal strafrecht en daders moeten worden vervolgd, vinden Cedric Ryngaert en Daan van Uhm.
Leerlingen moeten worden voorbereid op de klimaatcrisis, de grootste uitdaging van deze tijd
Klimaatverandering verdient structurele aandacht in het onderwijs. Daarbij gaan eerlijke informatieoverdracht, actiegerichtheid en het creëren van hoop hand in hand, stellen Andrik Becht, Elma Blom en Sander Thomaes.
Als water schaars wordt, gaat de kwaliteit ervan vaak achteruit
Droogte en hittegolven veroorzaken grote economische schade. Om waterschaarste te verminderen pleit hydroloog Michelle van Vliet voor een beter begrip van de wisselwerking tussen waterkwaliteit en watergebruik.
Michelle van VlietFysische Geografie
De grenzen van het Nederlandse watersysteem zijn bereikt
Langdurige droogte, zware buien, een stijgende zeespiegel. Zonder helder beleid, wonen we straks in het water, terwijl we er een tekort aan hebben, stellen Maarten Kleinhans, Esther Stouthamer en Niko Wanders.
Maarten Kleinhans, Niko Wandersen Esther Stouthamer
Een technofix voor het klimaat onderzoeken is gevaarlijk. Of is het juist nodig?
Met ingrijpende technologische maatregelen is de opwarming van de aarde misschien nog tegen te gaan. Maar is het wel verantwoord om dat te proberen? Dat is een goeie vraag. Een debat.
De klimaatreligie die Fresco hekelt is gebouwd op de schouders van de wetenschap
Louise Fresco vergeleek klimaatactivisten met religieuze fanatici. Maar is haar beroep op rationaliteit niet zelf een vorm van religie, vraagt Timothy Stacey.
Dr Timothy StaceyUrban Futures
Effectiviteit mag geen criterium zijn in klimaatrechtszaken
Bedrijven worden steeds vaker voor de rechter gebracht vanwege gebrekkige klimaatplannen. Volgens critici schieten dat soort zaken nogal eens hun doel voorbij, ze vinden dat de rechter een effectiviteitseis zou moeten hanteren. Volgens Elbert de Jong is dat geen goed idee.
Prof mr Elbert de JongRechtsgeleerdheid
Voorkom dat nieuwe klimaatplannen juist tot meer vervuiling leiden
Plannen die op de klimaattop in Egypte worden bedacht voor nieuw beleid zouden eerst moeten worden onderzocht op riskante ‘bijwerkingen’, vinden onderzoekers Pien Barnas en Rak Kim.
Pien Barnas en Dr. Rak KimEnvironmental Governance
Biodiversiteit is cruciaal om klimaatverandering het hoofd te bieden
Deze week vind de conferentie over biodiversiteit plaats in Montreal, nadat hij afgelopen mei in de Chinese stad Kunming door Covid-19 was uitgesteld. Dat uitstel was zorgwekkend, vindt hoogleraar Landgebruik en Biodiversiteit Merel Soons, want de tijd dringt voor natuurbescherming.
Prof. Merel SoonsLandgebruik en Biodiversiteit
In de Rotterdamse haven dreigen we ons eigen graf uit te baggeren
De gevolgen van het steeds verder uitdiepen van vaargeulen in de haven van Rotterdam zijn voorlopig groter dan die van zeespiegelstijging, stelt geograaf Jana Cox.
Jana CoxFysische Geografie
Ook een koolstofbudget kun je maar één keer uitgeven
Dat landen in Glasgow voor zo’n immense opgave staan, is het gevolg van jarenlang uitstel van klimaatbeleid. We kunnen niet doorgaan met problemen voor ons uitschuiven, betogen Oreane Edelenbosch en Detlef van Vuuren.
Detlef van VuurenCopernicus Institute of Sustainable Development
Klimaatbeleid vraagt om nieuwe relatie met burger
Klimaatverandering wordt tastbaarder. Alleen als overheid, burgers en wetenschap beter gaan samenwerken, kunnen we ons tijdig aanpassen, schrijven Marjolijn Haasnoot, Jeroen Aerts en anderen.
Marjolein HaasnootWater management
Manipulatie van het klimaat – wen er maar vast aan
In de strijd tegen klimaatverandering wordt steeds vaker hoopvol gekeken naar technische oplossingen. Het debat daarover is echter gevaarlijk oppervlakkig, vindt onderzoeker Jeroen Oomen.
Jeroen OomenCopernicus Institute of Sustainable Development
Blind varen op de oplossingen van het IPCC ondermijnt echte verandering
Het IPCC gaat te veel uit van politiek-wenselijke scenario’s. Dat kan een bedreiging vormen voor ambitieus klimaatbeleid, betogen Lisette van Beek en Jeroen Oomen.
Lisette van Beek en Jeroen OomenUrban Futures Studio
Bouwen voor de eeuwigheid kan niet op kwetsbare plekken
De ruimtelijke ordening wordt steeds meer bepaald door klimaatverandering. Als het aan Peter Pelzer ligt zou dat ook moeten gelden voor de tijdelijke ordening.
Peter PelzerPlanologie
Jonge klimaatbetogers zijn niet altijd consequent. Nou en?
Jongeren betogen voor het klimaat en stappen daarna een McDonald’s binnen. Ontwikkelingspsycholoog Sander Thomaes vindt kritiek daarop flauw. Het is belangrijker jongeren te helpen hun gedrag aan te passen aan hun zorgen.
Sander ThomaesOntwikkelingspsychologie
Aanpassen aan klimaatverandering kost tijd, dus we moeten opschieten
In januari 2021 werd in Nederland een (grotendeels digitale) klimaattop gehouden over klimaatadaptatie. We kunnen ons gelukkig aanpassen, stelt onderzoeker Marjolijn Haasnoot, maar we hebben geen tijd te verliezen.
Marjolijn HaasnootWater management
Verantwoordelijkheid voor CO2-uitstoot eindigt niet bij de landsgrens
Het Nederlandse klimaatbeleid gaat alleen over de uitstoot van broeikasgassen in eigen land. Is dat wel terecht, vraagt Birka Wicke zich af.
Dr. Birka WickeBio-energie
Stedelijke natuur betaalt zich uit
Helen Toxopeus pleit voor meer natuur in de stad. Het is een kostenefficiënte, duurzame investering.
Dr. Helen ToxopeusEconomie
Nederland moet zijn grondwater beter beheren
In de zomer kampen we steeds vaker met een tekort aan water. Daarom moeten we naast water afvoeren ook leren het (grond)water te omarmen.
Dr. ir. Niko WandersHydrologie
Rechter kan in klimaatdebat optreden als curator van toekomstige generatie
Laura Henderson stelt dat het een taak is van rechters om het klimaatbeleid te overzien, ook al beweren sommige politici dat dit antidemocratisch is.
Mr. dr. Laura HendersonInternationaal en Europees recht
Geen vuiltje aan de lucht
Roel Vermeulen vraagt zich af of er een verband bestaat tussen slechte luchtkwaliteit en het coronavirus.
Prof. dr. Roel VermeulenMilieu-epidemiologie en exposoomanalyse
Het Plioceen is het Wuhan van de klimaatcrisis
Peter Bijl wordt getroffen door de parallellen tussen de corona- en de klimaatcrisis.
Dr. Peter BijlKlimaat- en milieu-evolutie van Antarctica en de Zuidelijke Oceaan
Het wordt tijd dat we onze gletsjers beter beschermen
Walter Immerzeel betoogt dat bescherming van 'watertorens' veel hoger op de agenda zou moeten staan.
Prof. dr. Walter ImmerzeelMountain Hydrology
Elke soort kan uitsterven – de mens dus ook
In werkelijkheid is de mens net zo kwetsbaar als alle andere dier- en plantensoorten, merkt Wytske Versteeg op.
Dr. Wytske VersteegUrban Futures Studio
Geen zee te hoog
Het smelten van het ijs op Antarctica is een noodsignaal van de natuur, zegt Roderik van de Wal.
Prof. dr. Roderik van de WalZeespiegel en invloed op de kust
Duurzame energie alleen maakt van de EU nog geen klimaatleider
Het Europese klimaatbeleid moet zich niet alleen richten op het stimuleren van duurzame energie, maar vooral ook op het afbouwen van steenkool.
Gert Jan Kramer, Herman Lelieveldten Gerrit Rentier
Kunstmatige afkoeling wordt een steeds reëler alternatief
Het gebrek aan politiek antwoorden op de klimaatcrisis voedt de roep om resolute technologische interventies, constateert Jeroen Oomen.
Dr. Jeroen OomenUrban Futures Studio
Steeds meer dode zones in de oceanen
Het leven in zeeën en oceanen staat onder druk doordat het zuurstofgehalte daalt. Herstel gaat uiterst langzaam, schrijft Caroline Slomp.
Prof. dr. Caroline SlompMariene Biogeochemie
De groene machtspolitiek van de EU
De EU loopt voorop in de strijd tegen klimaatverandering en dwingt hier ook andere landen toe. Dit schuurt tegen de grenzen van wat juridisch toelaatbaar is, schrijft Natalie Dobson.
Dr. Natalie DobsonInternationaal recht
Klimaatverandering is ook een gezondheidsrisico
Meer aandacht voor de gevolgen van klimaatverandering voor de volksgezondheid kan de urgentie van klimaatbeleid vergroten, denkt Guus Velders.
Prof. dr. Guus VeldersLuchtkwaliteit en klimaatinteracties
Innovatieve kennis genoeg, nu nog de toepassing
Innovatieve oplossingen voor klimaatverandering zijn er genoeg, maar we weten niet hoe we ze moeten toepassen.
Jerry van Dijk, Hens Runhaar,René Verburg en Marko Hekkert
Door het klimaat kan zomaar onze spaarpot verschrompelen
Banken en pensioenfondsen houden nog onvoldoende rekening met die risico’s van klimaatverandering, schrijft Mark Sanders.
Dr. Mark SandersEconomie van Transitie en Duurzaamheid
Niemand heeft recht op de uitstoot van meer broeikasgassen
Klimaatverandering is ook een ethische kwestie, betoogt Ingrid Robeyns
Prof. dr. Ingrid RobeynsEthiek van Instituties
De vraag is niet óf Nederland onder water verdwijnt, maar wannéér
Laten we vanaf nu alleen nog maar no-regret waterwerken bouwen, stelt Peter Kuipers Munneke.
Dr. Peter Kuipers MunnekePolair meteoroloog
De strijd tegen de plasticsoep heeft een eigen ‘klimaatpanel’ nodig
Er moet snel actie worden ondernomen tegen plastic in de oceaan. Maar wel op basis van wetenschappelijk bewijs, betoogt Erik van Sebille.
Dr. Erik van SebilleOceanografie
Een klimaatwetenschapper mag niet overdrijven
Wetenschappers zijn vaak verbolgen over de kwaliteit van het publieke debat, schrijft Appy Sluijs. Maar in dat debat gaat het nu eenmaal over meer dan alleen de feiten.
Prof. dr. Appy SluijsPaleoceanografie
Kom uit het laboratorium en werk aan 't goede leven
Ingenieurs moeten niet alleen studie doen naar het klimaat, ze hebben ook de plicht om samen met sociologen te zoeken naar uitvoering van hun aanbevelingen, schrijft Maarten Hajer.
Prof. dr. Maarten HajerWetenschappelijk directeur Pathways to Sustainability