2011
Lustrum: 375 jaar Universiteit Utrecht
2011 stond in het teken van het 375-jarig bestaan van de Universiteit Utrecht. Ter gelegenheid van dit 75e lustrum waren er van maart tot en met juni tal van feestelijke activiteiten en evenementen. Vanuit de faculteit Geesteswetenschappen werden onder andere georganiseerd:
- internationaal congres over Franz Liszt (Muziekwetenschap)
- diverse programmaonderdelen van het nieuwe literaire festival City2cities
- symposium 'Our common future / the future of our commons' (Kenniscentrum Instituties van de Open Samenleving)
- congres ‘Sustaining Environments: Responses from the Humanities’ (Centre for the Humanities i.s.m. de eveneens 375-jarige universiteit van Harvard)
- studentenfilmfestival ‘5 Minutes of Fame’ (Theater-, film- en televisiewetenschap)
- lezingenreeks als onderdeel van het wereldcongres Performance Studies international ‘Camillo 2.0: Technology, Memory, Experience’ (Theater-,film- en televisiewetenschap i.s.m. Festival aan de Werf)
- congres over disciplinevorming aan universiteiten (Descartes Centre voor wetenschapsgeschiedenis en wetenschapsfilosofie)
Catalogus professorum: alle Utrechtse hoogleraren sinds 1636
Tijdens de Dies Natalis op 25 maart, de 375e verjaardag van de Universiteit Utrecht, is de Catalogus Professorum Academiae Rheno-Traiectinae gelanceerd. Deze website geeft een overzicht van alle ca. 2600 hoogleraren die de universiteit sinds haar oprichting in 1636 heeft gehad. De digitale Catalogus Professorum kan op allerlei niveaus doorzocht worden: op faculteit, op individu, op vakgebied. De database is samengesteld door de universitaire Commissie Geschiedschrijving, onder leiding van hoogleraar Universiteitsgeschiedenis prof. dr. Leen Dorsman, en de Universiteitsbibliotheek.
Lees meer: http://profs.library.uu.nl
Archief Godgeleerdheid overgedragen aan Utrechts Archief
Net als de universiteit vierde Religiewetenschap & Theologie dit jaar haar 375-jarig bestaan - godgeleerdheid wordt in Utrecht al beoefend sinds de oprichting van de universiteit in 1636. Het archief van de voormalige faculteit Godgeleerdheid is op 15 juni overgedragen aan het Utrechts Archief. Het archief bevat onder andere oude brieven, notulen, examenregisters, beursaanvragen en jaarrekeningen. De overdracht van de archieven van Godgeleerdheid is de eerste in een reeks die de komende jaren zal plaatsvinden. Zo’n omvangrijke overdracht, van meerdere onderdelen van de universiteit, heeft sinds 1954 niet meer plaatsgevonden.
Visitatiecommissie: “Descartes Centre kan uitgroeien tot wereldwijd topinstituut”
Het Descartes Centre voor Wetenschapsgeschiedenis en Wetenschapsfilosofie van de Universiteit Utrecht is nationaal en internationaal uniek. Nergens anders staat het complete scala aan universitaire disciplines centraal binnen onderzoek én onderwijs. Dat stelde een externe beoordelingscommissie in haar visitatierapport over het Descartes Centre. Volgens de commissie heeft het Centre de potentie om zowel nationaal als internationaal uit te groeien tot een topinstituut.
Sybille Lammes krijgt ERC Starting Grant voor onderzoek naar digitale plattegronden
Dr. Sybille Lammes (Media- en Cultuurwetenschappen) heeft een ERC Starting Grant toegekend gekregen van de European Research Council (ERC) voor haar project 'Charting the Digital'. Met deze prestigieuze subsidie van maximaal twee miljoen euro zal ze vijf jaar lang onderzoek verrichten naar de invloed van digitale, interactieve plattegronden op ons ruimtelijke bewustzijn.
Plattegronden worden steeds interactiever: als gebruiker lees je ze niet meer alleen, maar heb je steeds vaker zelf invloed op hoe ze eruitzien. Denk bijvoorbeeld aan navigatiesystemen die de route aanpassen als je een andere afslag neemt. Hoe veranderen digitale kaarten ons beeld van de ruimte om ons heen en van onze eigen plek in die ruimte?
Prijs Akademiehoogleraar voor Jan Luiten van Zanden
Economisch historicus prof. dr. Jan Luiten van Zanden ontvangt van de KNAW de Prijs voor de Akademiehoogleraar. Deze prijs, een bedrag van een miljoen euro voor wetenschappelijk werk, is bedoeld als lifetime achievement award voor onderzoekers die hebben aangetoond dat ze tot de absolute top van hun vakgebied behoren.
“Jan Luiten van Zanden heeft een enorme invloed gehad op de ontwikkeling van zijn vakgebied, de economische geschiedenis. Hij is een van de grondleggers geweest van het onderzoek met grote historische datasets en heeft als pionier en inspirator het vakgebied van de economische geschiedenis een solide basis gegeven”, aldus de KNAW.
Rosi Braidotti benoemd tot universiteitshoogleraar
Het college van bestuur van de Universiteit Utrecht heeft per 1 maart 2011 prof. dr. Rosi Braidotti benoemd tot universiteitshoogleraar. Braidotti is directeur van het Centre for the Humanities van de faculteit Geesteswetenschappen. Ze geniet een excellente internationale wetenschappelijke reputatie en heeft een groot aantal boeken en artikelen op haar naam staan, waarvan enkele in meer dan 20 talen zijn vertaald. In haar universiteitshoogleraarschap legt ze de nadruk op de combinatie van academische excellentie en sociale verantwoordelijkheid. De Universiteit Utrecht heeft nu acht universiteitshoogleraren, die allen benoemd zijn wegens hun internationale kwaliteit en disciplineoverstijgende visie en uitstraling.
Europees programma ‘Rights to a Green Future’ stelt onderzoeksagenda duurzaamheid op
Prof. dr. Marcus Düwell (departement Wijsbegeerte/Ethiek Instituut/Onderzoekinstituut Zeno) is voorzitter geworden van een nieuw Europees netwerk: ‘Rights to a Green Future’. Met subsidie van de European Science Foundation (ESF) brengt dit netwerk vooraanstaande experts uit verschillende landen samen die zich bezighouden met klimaatverandering en duurzaamheid. Doel van het internationale netwerk is om een gezamenlijke onderzoeksagenda op te stellen rond deze belangrijke maatschappelijke thema’s, met speciale aandacht voor ethische vraagstukken. Wat zijn onze verantwoordelijkheden tegenover toekomstige generaties, en wat zijn de politieke gevolgen als we deze verantwoordelijkheden op ons nemen?
EUscreen lanceert nieuwe portal met Europees televisie-erfgoed
EUscreen is een unieke verzameling televisie-erfgoed die het rijke Europese televisieverleden omvat. De portal www.euscreen.eu werd officieel gelanceerd op 27 oktober, ter gelegenheid van de UNESCO werelddag voor audiovisueel erfgoed. Het Europese project EUscreen wordt gecoördineerd door prof. dr. Sonja de Leeuw, hoogleraar Nederlandse televisiecultuur in internationale context aan de Universiteit Utrecht.
Religiewetenschapper Birgit Meyer ontvangt Anneliese Maier-Forschungspreis
Birgit Meyer, hoogleraar Religiewetenschappen, is een van de zeven winnaars van de Anneliese Maier-Forschungspreis van de prestigieuze Alexander von Humboldt-Stiftung. Ze ontvangt 250.000 euro om de komende vijf jaar de samenwerking tussen het Utrechtse departement Religiewetenschap & Theologie en het Zentrum Moderner Orient in Berlijn uit te bouwen.
Nieuw project om basisschoolleerlingen beter te leren schrijven
Prof. dr. Huub van den Bergh (Utrecht Institute of Linguistics OTS) heeft een subsidie van €700.000 toegekend gekregen van NWO voor een onderzoeksprogramma gericht op de verbetering van de schrijfvaardigheid van leerlingen in de bovenbouw van het primair onderwijs. In het project worden verschillende lessenseries ontwikkeld om de schrijfvaardigheid te verbeteren. Ook worden er instrumenten ontwikkeld om teksten van leerlingen op een meer betrouwbare manier te beoordelen.
Lustrum: 25 jaar Taal- en cultuurstudies
Niet alleen de universiteit, ook de opleiding Taal- en cultuurstudies vierde dit jaar een lustrum: de opleiding bestond 25 jaar. Thema van het ‘verjaardagsfeest’ op 24 maart was Arbeidsmarktoriëntatie. Het publiek van alumni, studenten en medewerkers kreeg een afwisselend programma gepresenteerd met sprekers, poëzie en muziek. Eregasten waren Thijs Pollmann (oprichter en eerste opleidingscoördinator) en Berteke Waaldijk (opleidingscoördinator 2005-2010, nu vicedecaan onderwijs).
Saskia van Winkel wint scriptieprijs Volkskrant/Duitsland Instituut
Saskia van Winkel heeft de tweejaarlijkse scriptieprijs van de Volkskrant en het Duitsland Instituut Amsterdam gewonnen. De studente Duitse taal en cultuur schreef haar MA-scriptie Interculturele communicatie over de verschillen tussen Duitse en Nederlandse bedrijfswebsites. De scriptie Interkulturelles Webdesign - Deutschland und die Niederlande werd begeleid door em. prof. dr. Wolfgang Herrlitz. De jury van de scriptieprijs noemt de scriptie overtuigend: “Van Winkel laat goed zien hoe ook een zo universeel medium als het internet toch cultureel zeer sensitief blijkt te zijn. (...) Het is niet alleen een grondig maar ook een uitputtend onderzoek.”
Studenten Humanities College presenteren tijdschrift Humanities Connected
De eerste lichting studenten van het Humanities College heeft hun tijdschrift gepresenteerd: Humanities Connected. De publicatie staat aan het einde van het tweejarige honoursprogramma voor studenten van de faculteit Geesteswetenschappen. De studenten van de eerste lichting hebben ‘hun’ nummer gewijd aan het thema ‘Nederlandse identiteit en de Geesteswetenschappen’. Zoals de naam van het tijdschrift al suggereert, leggen studenten in hun bijdragen verbanden tussen maatschappelijke vraagstukken en geesteswetenschappelijke kennis. Er zijn onder andere bijdragen over de nationale canon, de multiculturele samenleving, en over erfgoedinstellingen als Rembrandthuis en Rijksmuseum. Op 26 mei kreeg de eerste lichting studenten van het honoursprogramma het getuigschrift uitgereikt.
Annemart Pilon, Anne Roetman en Lisa Thunnissen winnaars Talentbeurzen Literair Vertalen
De Utrechtse masterstudenten Annemart Pilon (Italiaans), Anne Roetman (Engels) en Lisa Thunnissen (Spaans) zijn de winnaars van de Talentbeurzen Literair Vertalen 2011, een initiatief van het Nederlands Letterenfonds en de master Literair vertalen i.o. Alle drie de winnaars hebben de master Vertalen afgerond met het extra traject voor literair vertalen dat mogelijk gemaakt is door de Nederlandse Taalunie. De Talentbeurs houdt in dat er een geldbedrag van € 3.200 beschikbaar wordt gesteld voor 80 uur begeleiding van de winnaar door een ervaren professioneel vertaler bij het maken van een substantiële vertaling.
Opnieuw 5 jaar subsidie voor Erasmus Mundus masterprogramma Women's & Gender Studies
Het internationale Erasmus Mundus masterprogramma GEMMA, gecoördineerd door de Universiteit Utrecht, krijgt opnieuw 5 jaar subsidie. Dat heeft de Europese Commissie deze zomer bekendgemaakt. GEMMA is een interdisciplinair programma in Women's & Gender Studies. Door deze toekenning kan het consortium dat GEMMA verzorgt jaarlijks ongeveer 35 excellente studenten vanuit de hele wereld werven en een Erasmus Mundus-beurs aanbieden zodat zij aan dit programma kunnen deelnemen.
HCSSH-student Jeroen Bouterse wint UU Scriptieprijs
Jeroen Bouterse, student Historical and Comparative Studies of the Sciences and Humanities (HCSSH), is de winnaar van de Scriptieprijs van de Universiteit Utrecht voor de beste masterscriptie van het afgelopen jaar. Hij ontving de prijs uit handen van rector magnificus Bert van der Zwaan tijdens de opening van het academisch jaar op 5 september. Bouterses scriptie Fallen into Nature. Augustine, Melanchton and the relation between original sin and nature knowledge werd door scriptiebegeleider prof. dr. Floris Cohen en tweede begeleider prof. dr. Wijnand Mijnhardt met het cijfer 10 gewaardeerd.
Joppe van Driel wint Volkskrant-IISG Scriptieprijs voor Geschiedenis 2011
Joppe van Driel, alumnus History and Philosophy of Science, heeft de Volkskrant-IISG Scriptieprijs voor Geschiedenis 2011 gewonnen met zijn scriptie Enlightening the matter of science – The anti-materialistic Enlightenment philosophy of Jean de Castillon (1709-1791). Joppe van Driel studeerde natuur- en sterrenkunde (BA) aan de Universiteit van Amsterdam en behaalde zijn master History and Philosophy of Science bij het Descartes Centre aan de Universiteit Utrecht. Zijn scriptiebegeleider was prof. dr. Paul Ziche.