‘Asia’ en ‘North America’ in 'An atlas [...] designed to show the stations of the protestant missionaries', 1839

In 1839 publiceerde James Wyld een zendingsatlas met daarin de locaties van Protestantse zendingsposten over de gehele wereld. Deze twee kaarten van respectievelijk Noord-Amerika en Azië laten een sociaal-politieke verdeling zien van de wereld in kleurcodering.

Ga naar de digitale versie ('Asia')
Ga naar de digitale versie ('North America')

Op de kaart van Noord-Amerika zijn in het roze de Britse overzeese gebieden afgebeeld, waaronder ook ‘Mosquito Coast’ en Jamaica. De gebieden van de ‘United States’, Groenland, IJsland, Guatamala en Santo Domingo zijn op deze kaart groen afgebeeld, en representeren daarmee onafhankelijke republieken. Alleen in deze roze en groene gebieden zijn afkortingen te vinden voor de ter plekke actieve Protestantse zendingsposten. De gele gebieden representeren (onderdelen van) soevereine rijken terwijl de blauwe gebieden Texas en Cuba waarschijnlijk (voormalig) Spaanse gebieden representeren of gebieden in transitie van politieke macht. Daarentegen toont de kaart van Azië een verdeling van gebieden op basis van overheersende religieuze affiniteit. Opmerkelijk is dat het hindoeïsme (‘religion of Brahma’) en het boeddhisme apart worden genoemd: in deze periode werden ze vaak geschaard onder ‘heidense godsdiensten’. Ondanks dat de namen van regio’s, landen of rijken afgebeeld staan op de kaart is de kleurcodering gefocust op geloofsovertuiging. In beide kaarten is een oog in een wolk afgebeeld, omgeven door zonnestralen en vergezeld van een christelijk kruis: het alziend oog van God die de goddelijke voorzienigheid symboliseert.

James Wyld (1812-1887) was een geograaf en kaartenmaker, en was ‘Geographer to the Queen’. Hij is beroemd geworden door Wyld’s Great Globe, een 20-meter hoge wereldbol die in de jaren 1850 werd tentoongesteld op Leicester Square in Londen en waar mensen in konden klimmen. In de intro van de atlas schreef hij dat deze kaart een van de eerste zendingskaarten was: ’Maps have not hitherto been much used to illustrate the labours of the Christian community’. De atlas is opgedragen aan ‘Missionaries of the Christian World […] not only spread the religion of truth, but scatter amongst the untaught nations the blessings of civilization’.