Een roep om klimaatadaptatie vlakbij de universiteit
Het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH) staat onder druk door klimaatverandering. Langdurige hete, droge zomers verlagen het grondwaterpeil, veroorzaken bodemverdroging en vergroten het risico op bos- en heidebranden. De toename van extreme klimaatgebeurtenissen vormt een bedreiging voor het natuurlijk landschap en cultureel erfgoed van het gebied en brengt levens in gevaar. Ondertussen drijven de vraag naar drinkwater, landbouwactiviteiten, verstedelijking en grote aantallen recreatieve gebruikers een gestrest ecosysteem tot het uiterste. Het is daarom noodzakelijk dat klimaatadaptatie en duurzame praktijken worden geïntegreerd in het beheer van het nationale park. De Universiteit Utrecht en Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (Stichting NPUH) slaan de handen ineen om de uitdaging aan te gaan en de bestaande samenwerking te verdiepen door de oprichting van de sociaal-ecologische Onderzoeks- & Onderwijshub Utrechtse Heuvelrug.
De Onderzoeks- & Onderwijshub Utrechtse Heuvelrug biedt een transdisciplinair landschap waar onderzoekers, studenten en maatschappelijke belanghebbenden uit het gebied samen kunnen leren hoe duurzaamheidstransitities gerealiseerd kunnen worden op een manier die het natuurlijke landschap en de intrinsieke, relationele en instrumentele waarde van het nationale park beschermt. De primaire functie van de hub is om:
- De meest prangende en relevante onderzoeksvragen te identificeren door samenwerkingen tussen onderzoekers en stakeholders te stimuleren
- Het faciliteren van onderzoeksprojecten in de omgeving
- Het creëren van een centrale databank voor onderzoek naar NPUH thema's
- Het stimuleren van de integratie van NPUH thematiek in het curriculum van de UU
De volgende onderzoeksthema's zullen zich richten op verschillende aspecten van een duurzame toekomst voor het nationale park:
Over Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en de Stichting
150.000 jaar geleden ontstond de heuvelrug in het landschap door de beweging van grote ijskappen en bestaat tegenwoordig uit 20.000 hectare aaneengesloten bos en heide. Inclusief de flanken komt dit zelfs neer op 40.000 hectare. Sinds 2003 heeft het zuidelijk deel van de Heuvelrug de status van Nationaal Park, een gebied dat in het teken staat van natuurbehoud. In het Nationaal Park werken een groot en divers aantal actoren samen aan de bescherming en ontwikkeling van de natuur en het erfgoed in het gebied, zoals grondeigenaren, Provincie Utrecht, gemeenten, waterschappen en maatschappelijke organisaties. Stichting NPUH stuurt deze samenwerking aan door partijen bij elkaar te brengen en actief de realisatie van projecten te stimuleren die een duurzame toekomst van het nationale park borgen.
