“We willen de Europese geschiedschrijving internationaler en diverser maken”

Een kaart van Europa door Willem Blaeu (ca. 1640). Bron: via Wikimedia Commons (public domain)
Een kaart van Europa door Willem Blaeu (ca. 1640).

Veel Engelstalige handboeken bieden een beperkt, Angelsaksisch perspectief op de geschiedenis. Dat moet anders, vinden bijna honderd historici uit heel Europa. Daarom schreven zij het handboek ‘The European Experience: A Multi-Perspective History of Modern Europe, 1500-2000’, onder leiding van een redactie die werd aangevoerd door universitair docent Cultuurgeschiedenis Jochen Hung.

Europese geschiedenis

De bijna honderd auteurs werken aan acht Europese universiteiten uit Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Hongarije, Spanje, Tsjechië en Nederland. 33 van hen zijn (of waren) betrokken bij de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht. “Alle historici die hebben meegewerkt willen de studie naar de Europese geschiedenis internationaler en diverser maken”, vertelt Hung.

Profile picture Dr Jochen Hung
Dr. Jochen Hung

“De Europese geschiedenis is heel complex en heterogeen, en dat wilden we laten zien. Daarom hebben wetenschappers uit heel Europa hun kennis gebundeld over thema’s als identiteit, culturele ontmoetingen en confrontaties, macht en burgerschap, en economische ontwikkeling. Samen schreven ze hoofdstukken in internationale teams. De uitkomst is een veelzijdige en kleurrijke waaier aan perspectieven op de Europese geschiedenis van de afgelopen vijfhonderd jaar.”

Internationalisering en multiperspectiviteit

“De curricula in het hoger onderwijs worden steeds internationaler en ‘The European Experience’ kan hieraan bijdragen”, denkt Hung. “Het is eigenlijk het eerste handboek over de Europese geschiedenis dat zich laat leiden door het idee van ‘multiperspectiviteit’. Dat betekent dat er verschillende perspectieven worden gebruikt om historische gebeurtenissen en processen te analyseren.”

Hung citeert een groep Nederlandse onderzoekers, onder leiding van universitair hoofddocent Bjorn Wansink: “Het begrip multiperspectiviteit verwijst, in de context van het geschiedenisonderwijs, naar het idee dat geschiedenis interpretatief en subjectief is. Er kunnen meerdere verhalen over bepaalde historische gebeurtenissen naast elkaar bestaan. En volgens ons was er geen Engelstalig handboek dat dit idee voldoende behandelde, dus wij hopen deze leemte op te vullen.”

Omslag van het boek 'The European Experience' (2023)

De eerste week van publicatie stemt hoopvol. “‘The European Experience’ is beschikbaar in open access en werd nu wereldwijd al meer dan 1300 keer gedownload,” zegt Hung, “waarvan 489 keer in Griekenland, 196 keer in de Verenigde Staten en 103 keer in Irak.”

Teaching European History

Het handboek is ontstaan uit het project Teaching European History in the 21st Century (TEH21). “Dit is eigenlijk een partnerschap op het gebied van hoger onderwijs”, vertelt Hung. “Onder de noemer TEH21 zijn experts uit de zeven landen samengebracht om met elkaar in gesprek te gaan over vernieuwende methoden en lesmaterialen.”

De Universiteit Utrecht was de leidende partner van het TEH21-project, dat liep tussen 2019 en 2022, en meer dan dertig collega’s van de Faculteit Geesteswetenschappen hebben bijgedragen. Naast het handboek leverde TEH21 videocolleges, een online platform met primair bronnenmateriaal en een docentenhandleiding op.

Utrechtse geesteswetenschappers