“Ik weet dat het een computer is, maar ik vind het eigenlijk wel een prettige ervaring”
Imar de Vries in EenVandaag
Kunstmatige intelligentie (AI) is te gebruiken op allerlei manieren, van het slim aanvullen van zoekopdrachten tot het genereren van teksten en afbeeldingen. Op sociaal vlak is er ook van alles mogelijk, bijvoorbeeld met zelflerende chatbots. Universitair docent Imar de Vries sprak met EenVandaag over dit soort chatbots.
Relaties
Chatbots op AI-basis zijn in volle ontwikkeling en het wordt steeds makkelijker om te vergeten dat de gesprekspartner geen echt mens is. Dit leidt tot gebruikers die een bot zien als een echte vriend, of zelfs getrouwd zijn met hun virtuele gesprekspartner. “Het tekent ook wel de vooruitgang die we hebben gezien in AI de afgelopen jaren”, voegt De Vries toe.
Hoewel er een wereld van verschil is tussen de bots van nu en de allereerste chatbots, is het opbouwen van een relatie tussen mens en chatbot een fenomeen dat in de beginjaren al voorkwam. “Toen was er eigenlijk ook een vorm van acceptatie”, vertelt De Vries. “Mensen zeiden: ik weet dat het een computer is, maar ik vind het eigenlijk wel een prettige ervaring.”
Therapeutisch
De chatbots kunnen simpelweg een (gespreks)partner zijn, maar bepaalde bots worden ook gepromoot als middel om te helpen bij het verwerken van bijvoorbeeld verlies en rouw. De avatar en eigenschappen van de bot kunnen tot in de puntjes aangepast worden, waardoor zo’n bot niet alleen qua uiterlijk maar ook qua spreekstijl erg kan lijken op vrienden of familieleden.
“Ik denk dat het voor sommigen therapeutisch goed zou kunnen werken”, zegt De Vries. “Het kan een soort afsluiting zijn van ‘je hebt niet goed afscheid kunnen nemen’.”
Averechts
Toch heeft De Vries ook zijn twijfels en vreest hij een averechts effect. Hij legt uit dat mensen soms blindelings op het programma blijven vertrouwen terwijl ze op een punt zijn aangekomen waar professionele hulp nodig is. “Het zou dan nooit de app alleen moeten zijn die dit soort oplossing aanbiedt.”