Vici-beurs voor Aoju Chen: Hoe leren kinderen de prosodie van hun moedertaal?

Prof. dr. Aoju Chen. Foto: Ivar Pel
Prof. dr. Aoju Chen. Foto: Ivar Pel

Hoe leren kinderen de intonatie, het ritme en klemtonen - met andere woorden de prosodie -  van hun moedertaal? Dat is de vraag die centraal staat in het onderzoek van prof. dr. Aoju Chen. Met een Vici-beurs van NWO kan zij de komende jaren onderzoek doen naar prosodische ontwikkeling. De beurs is één van de hoogste persoonsgebonden wetenschappelijke premies van Nederland.

Een ongeboren kind begint al geluiden te horen na 27 weken zwangerschap. Hoewel de spraak die in de baarmoeder wordt gehoord gedempt is, komen de prosodische eigenschappen (b.v. intonatie, ritme) intact door de baarmoeder.

Prosodie ligt aan de basis van de taalontwikkeling en de ontwikkeling van moeder-kind heching.

Eerste contact tussen ongeboren kind en moeder

Prosodie is dus het eerste contact dat een ongeboren kind heeft met taal, de moeder en de buitenwereld. Prosodie ligt ook aan de basis van de taalontwikkeling en de ontwikkeling van moeder-kind hechting. Het is dus erg belangrijk om prosodische ontwikkeling te bestuderen.

Ik ben heel blij met de VICI beurs. Het onderzoek in mijn aanvraag is niet alleen belangrijk maar ook urgent. Het moet nu gedaan worden. Omdat kennis van de vraag ‘hoe kinderen zo vroeg prosodie leren’ ons kan leiden naar de mechanismen die ten grondslag liggen aan taalontwikkeling

Prosodie van de moedertaal

Het project van Chen is het eerste project dat onderzoekt hoe kinderen de prosodie van hun moedertaal leren, in het bijzonder taal-specifiek gebruik van prosodie om woorden te groeperen in een zin en essentiële communicatieve functies van prosodie, tijdens het laatste trimester van de zwangerschap en de eerste drie levensjaren.

Een moeder en twee kleine kinderen met een tablet

Interdisciplinaire en cross-linguïstische benadering

Het onderzoek neemt een originele interdisciplinaire en cross-linguïstische benadering aan om de rol te bestuderen van biologisch gemotiveerde aangeboren mechanismen, input-gebaseerde leermechanismen in zowel de prenatale als de postnatale periode, en de rol van gebaren in de postnatale prosodische ontwikkeling.

Bevorderen van taalontwikkeling

“De kennis die wij opdoen in het project is ook dringend nodig om premature pasgeborenen zorg te bieden die de taalontwikkeling bevordert, en om de taal en het sociale vermogen van kinderen met autisme of met een risico op autisme te verbeteren” voegt Chen toe. “Dit onderzoek brengt taalontwikkeling en medische wetenschap dichtbij elkaar om nieuwe vraagstukken te behandelen.”

Vici-beurs

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft tien Vici-beurzen toegekend aan onderzoekers van de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht. Zij ontvangen elk 1,5 miljoen euro voor onderzoek. Gevorderde onderzoekers in Nederland kunnen hiervoor een aanvraag doen. Behalve eer geeft toekenning de onderzoeker de mogelijkheid om een eigen innovatieve onderzoekslijn te ontwikkelen en een onderzoeksgroep samen te stellen.