NEMO Kennislink interviewt Peter Sperber over Kant en psychologie

Immanuel Kant (1724–1804) Source: Wikimedia Commons
Immanuel Kant (1724–1804) Source: Wikimedia Commons

Op 21 juni promoveerde Peter Sperber (Filosofie) op zijn proefschrift over de filosofie van Immanuel Kant en de psychologische dimensies daarin. NEMO Kennislink sprak in een interview met Sperber over zijn onderzoek, dat in tegenspraak is met de heersende anti-psychologische interpretatie van het werk van Kant.

Dr. Peter Sperber
Dr. Peter Sperber

Tweestrijd

Dat de psychologische aspecten in Kants filosofie onderbelicht zijn gebleven kan verklaard worden door een tweestrijd tussen de filosofie en psychologie die in de negentiende eeuw plaatsvond. Toen was er hevig debat over de functie van de psychologie binnen de filosofie, waarbij de psychologie uiteindelijk het onderspit delfde, vertelt Sperber. Dit leidde uiteindelijk tot de scheiding van de twee als aparte wetenschappen aan het einde van negentiende eeuw. 

Veel inspiratiebronnen

Maar ten tijde van het verschijnen van Kants beroemdste boek Kritiek van de zuivere rede (1781), waren de twee nog helemaal geen gescheiden wetenschappen. Sperber laat met zijn onderzoek naar dit debat zien dat het daarom historisch onjuist is om Kants filosofie los te zien van de psychologie: "Ik wil met dit proefschrift duidelijk maken dat hij veel inspiratiebronnen had, waaronder ook de psychologie. Er bestaat nu te veel de neiging om Kants leer te reduceren tot een coherent programma en ik denk dat dat niet mogelijk is."