Lord Byrons gedicht 'Darkness' vertaald door Onno Kosters

Apocalyptische tijden leiden soms tot prachtige poëzie. Zoals het gedicht 'Darkness' dat de schotse dichter Lord George Gordon Byron schreef in 1816, het jaar waarin er geen zomer was. Dr. Onno Kosters (Engelse taal en cultuur) heeft het gedicht vertaald naar het Nederlands. Het vertaalde gedicht verscheen in Poëziekrant 6 2016, en is ook via Kosters' website in gelimiteerde uitgave te bestellen. 

Een jaar zonder zomer

Op 10 april 1815 explodeerde de Tambora-vulkaan op het eiland Soembawa in de Indonesische archipel. De enorme aswolk die dit tot gevolg had, koerste richting Noordwest-Europa en bereikte in de loop van 1816 Europa en Noord-Amerika. Een mini-klimaatsverandering, die zo’n drie jaar zou aanhouden, was het gevolg. Gemiddelde temperaturen daalden significant, oogsten mislukten, er heerste hongersnood, groepen ontheemden zwierven rond. En overal was er duisternis. In augustus 1816 schreef Byron, gekweld door de duisternis, de regen en de kou, het 82-regelige, apocalyptische gedicht 'Darkness'. Tweehonderd jaar later heeft Kosters het gedicht naar het Nederlands vertaald.

"Ik heb gedroomd, maar was het wel een droom:
de zon was uit, de sterren zwierven dof
en doods door het oneindige heelal [...]"

Onvoltooid Verleden Tijd

Kosters was naar aanleiding van het verschijnen van de vertaling te gast bij VPRO-radioprogramma Onvoltooid Verleden Tijd (22 januari). Hij sprak daar onder andere over de vraag of we tweehonderd jaar later in vergelijkbare tijden leven. Ten tijde van Byrons schrijven heersten er gevoelens van onrust, onmacht en onzekerheid en was er een grote groep ontheemden. De hedendaagse migratiecrisis zou je volgens Kosters een soort moderne variant daarvan kunnen noemen. "Het idee dat er iets is waar je geen grip op hebt en wat niet noodzakelijkerwijs een hele vrolijke toekomst voorspelt heerste toen, en heerst nu, denk ik, voor veel mensen ook", aldus Kosters.