Invloed vechtscheidingen op kwaliteit van leven kinderen gering

Ondanks de negatieve gevolgen van vechtscheidingen voor de betrokken kinderen, beoordelen zij hun kwaliteit van leven als vrij positief. Dit blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), de Universiteit Utrecht en de Academische Werkplaats Kindermishandeling (AWK). Kinderen hebben wel last van dagelijkse confrontaties met de gevolgen van de scheiding, zoals het wisselen van huizen, omgaan met verschillende regels en niet altijd de eigen spullen bij zich te hebben. De zeer ernstige conflicten tussen ouders zorgen wel voor traumaklachten bij kinderen. Bijna 50 procent van de kinderen in het onderzoek had een verhoogd risico op posttraumatische stressklachten met betrekking tot de scheiding.

Kinderen kunnen ondanks de scheiding een eigen wereld opbouwen waarin ze zichzelf kunnen zijn, controle hebben over wat er met hen gebeurt en trots kunnen zijn op wat ze bereiken. “Dat is bemoedigend en het lijkt belangrijk dat ouders, leerkrachten en professionals juist ook deze groep kinderen stimuleert zich te ontwikkelen in de dingen waar ze goed in zijn,” zegt Catrin Finkenauer, nu hoogleraar Jeugdstudies aan de Universiteit Utrecht en als VU-hoogleraar projectleider van het onderzoek door de AWK. “Tegelijk is het belangrijk dat ouders en leerkrachten aandacht hebben voor de zorgen van kinderen rondom de destructieve communicatie tussen hun ouders. Deze communicatie kan voor kinderen stress veroorzaken,” aldus Finkenauer.

Leerkracht is belangrijke gesprekspartner

Uit het onderzoek blijkt ook dat kinderen hun zorgen rondom de scheiding vooral  met hun moeder (60 procent) en een beste vriend(in) (61 procent) bespreken. Zij delen hun zorgen iets minder vaak met hun vader (40 procent). Opvallend is de belangrijke rol van de leerkracht. Ongeveer 40 procent van de kinderen deelt hun zorgen met de leraar. Daarnaast zeggen kinderen dat ze over het algemeen een goede relatie met de ouders hebben. Finkenauer: “Kinderen hebben met iedere ouder apart een goede relatie, maar spanningen en stress lijken juist te ontstaan wanneer ouders bij elkaar zijn.”

Kinderen uit de knel

Het onderzoek bestond ook uit het bestuderen van de werking van het interventieprogramma Kinderen uit de Knel dat speciaal gericht is op het welzijn van de kinderen. De onderzoekers volgden 83 vaders, 82 moeders en 142 kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 18 jaar die deelnamen aan deze interventie. De resultaten van deze studie suggereren dat conflicten verminderen als ouders samen met hun ex-partner de interventie hadden gevolgd. Vergeleken met rapportages voor de interventie waren ouders van mening dat hun conflicten minder ernstig en constructiever waren na het volgen van het programma. Desondanks bleken negatieve gedachten en gevoelens rondom de ex-partner niet te veranderen. De ouders rapporteerden daarnaast dat zij in vergelijking met hun antwoorden voor de interventie, na het programma Kinderen uit de Knel de scheiding meer accepteerden en elkaar meer vergaven. Andere factoren, zoals het stopzetten van juridische procedures tijdens het volgen van de interventie kunnen ook invloed hebben gehad op de veranderingen bij de ouders.

Dynamics of Youth

Het onderzoek van Catrin Finkenauer valt onder het onderzoeksthema Dynamics of Youth. Dit  is een van de vier strategische thema’s van de Universiteit Utrecht. Dynamics of Youth verbindt excellent kinder- en jeugdonderzoek uit alle zeven faculteiten, en zoekt het antwoord op een cruciale vraag voor volgende generaties: hoe kunnen we onze kinderen helpen bij hun ontwikkeling tot gebalanceerde individuen, die zich succesvol kunnen handhaven in een snel veranderende omgeving?

Meer informatie over het rapport

Het onderzoeksrapport wordt op 23 maart 2017 gepresenteerd op de Vrije Universiteit Amsterdam tijdens een middagsymposium georganiseerd door Het LOCK (Landelijk opleidingscentrum Kindermishandeling). Klik hier voor het programma en aanmelden. Neem voor meer informatie over het onderzoek contact op met dr. Kim Schoemaker via 06 - 44 98 43 55.