De kracht van sociale relaties in je jeugd

Lang, gezond en gelukkig leven zonder andere mensen: het is bijna niet voor te stellen. Sociale relaties zijn erg belangrijk voor volwassenen, maar zeker ook voor kinderen. Onderzoeker in de sociale psychologie Reine van der Wal bekijkt hoe mensen sociale relaties onderhouden in tijden van conflict en stress. “Ik probeer via onderzoek de dynamiek tussen relatiepartners bloot te leggen”. Recent is Van der Wal lid geworden van Utrecht Young Academy waar ze als ambassadeur van het nieuwe erkennen en waarderen een collectieve mindset op de universiteit wil stimuleren.

Wat onderzoek je als sociaal psycholoog?

“Al sinds mijn promotieonderzoek, waarin ik me heb gericht op vergeving tussen kinderen, houd ik me bezig met sociale relaties. Ik ben er iedere keer weer van onder de indruk hoe belangrijk sociale relaties zijn. Daarom blijf ik me opnieuw motiveren voor dit thema. Het is belangrijk voor ons geluk, gezondheid en het is zelfs gerelateerd aan sterftecijfers. Er wordt veel aandacht besteed aan eenzaamheid, maar ik bekijk het vanuit een ander perspectief: wat is de kracht van het wél hebben van relaties? Hoe werkt dat en vooral hoe kunnen we relaties duurzaam onderhouden in tijden van stress en conflict?”

Je doet ook onderzoek naar chronisch zieke kinderen, wat zijn je bevindingen?

“Binnen Dynamics of Youth doe ik samen met collega's in het UMCU-WKZ onderzoek waarbij we ons specifiek richten op stresscommunicatie. Als een kind chronisch ziek wordt, dan zet dat het hele familiesysteem onder druk. Hoe een kind zich voelt, heeft ook invloed op hoe de ouders zich voelen. Als je niet over die stress en de ziekte praat, is dat niet alleen negatief voor het kind zelf, maar heeft dat ook negatieve gevolgen voor de ouders. Andersom geldt hetzelfde. Als ouders stress ervaren of bezorgd zijn, heeft dat ook z’n weerslag op het zieke kind.”

Onderschat niet de kracht van sociale relaties, die zorgen ervoor dat jij goed functioneert en gezond blijft, zowel mentaal als fysiek.

Je bent sinds kort lid geworden bij Utrecht Young Academy. Wat wil je daar bereiken?

“Ik zet mij als ambassadeur in voor het UU-programma ‘erkennen en waarderen’. We zijn in de wetenschap gewend om op individuele titel aan onderzoek te werken en te publiceren. Maar we moeten onszelf aanleren het collectief als startpunt te nemen en te kijken wat we als groep onderzoekers samen kunnen bereiken. Bijvoorbeeld door vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines in een onderzoek samen te werken. Als jongere generatie moeten we bovendien proberen om het wetenschappelijke systeem op allerlei plekken te prikkelen en zo bij te dragen aan een positief academisch werkklimaat.

Dynamics of Youth is bij uitstek een onderzoeksthema dat hierin vooroploopt en een voorbeeld kan zijn hoe onderzoek binnen verschillende afdelingen van de UU en het UMCU kan plaatsvinden. Er wordt hier veel gepraat over wat de rollen zijn binnen een team, hoe je samen de aanpak vormgeeft en wie welke verantwoordelijkheid op zich neemt.”

Welk inzicht uit een van je onderzoeken vond je bijzonder?

“Een onderzoek dat ik heb uitgevoerd laat zien dat kinderen die hun ouders na hun scheiding vergeven een beter welzijn rapporteren. We weten dat vergeven vaak positieve uitkomsten heeft. Uit het onderzoek bleek dat het hierbij niet uitmaakte hoeveel conflicten er waren geweest of hoe lang geleden de scheiding was. Ik ben wederom onder de indruk dat vergeving zo krachtig is, dat er ondanks wat er is gebeurd, vergeving positief werkt op het welzijn van jongeren.”

Wat zou je in de toekomst nog willen onderzoeken?

“Als wetenschappers zouden we meer de groepen mogen opzoeken waar de maatschappelijke problemen heersen. Zo zijn er hoge echtscheidingspercentages en meer relatieconflicten bij mensen met een lage sociaaleconomische status. Relatieonderzoek wordt veelal gedaan onder studenten en mensen met een hoge sociaaleconomische status. Maar wat zien we als we deze twee groepen met elkaar vergelijken? Door zorgen over bijvoorbeeld geld, gezondheid en werk komt een relatie bij stellen met een lagere sociaaleconomische status denk ik veel sneller onder druk te staan.”