“Als we het hebben over digitale cultuur, moeten we naar het mondiale Zuiden kijken”

90 procent van de jongeren leeft in landen als China, India, Pakistan, Brazilië en Nigeria: oftewel in het mondiale Zuiden. Veel technologische uitvindingen worden dan ook daar gedaan. Als het over kunstmatige intelligentie (AI) en digitale culturen gaat moeten we dus naar het Zuiden kijken, stelt Payal Arora, de nieuwe hoogleraar Inclusive AI Cultures van de Universiteit Utrecht. En niet op een opportunistische manier, maar met de focus op samenwerking.

Een inclusieve kijk op AI en digitale ontwikkeling levert meer op

“Door jongeren in het mondiale Zuiden niet alleen als datagebruikers te zien, maar ook serieus te nemen als digitale makers en vernieuwers, kunnen we veel leren over de toekomst van werk en spel en alles daartussenin,” zegt Arora. “Met inzicht in de wensen, zorgen en het digitale gedrag van jonge mensen kunnen we bovendien overheden en bedrijven adviseren. Bijvoorbeeld over wereldwijd beleid voor verantwoorde kunstmatige intelligentie, technologieën en systemen. Systemen waarin de meest gemarginaliseerde mensen centraal staan, aangezien zij onevenredig geraakt worden door de negatieve gevolgen van nieuwe technologieën.”

Eurocentrisch wereldbeeld staat leren van anderen in de weg

Arora noemt zichzelf een digital anthropologist: ze bestudeert mediaculturen van onderaf en vanuit het perspectief van de gebruiker. “Veel westerse organisaties hebben nog steeds een paternalistische kijk op het Zuiden. Tech-industrieën zien ontwikkelaars als na-apers en hulporganisaties zien de naties voornamelijk als begunstigden of ontvangers. Dat beeld staat van elkaar leren in de weg en belet het samen creëren van oplossingen voor grote, wereldwijde problemen op het gebied van klimaatverandering, sociale ongelijkheid en de toekomst van werk.”

Werken met diverse belanghebbenden

Arora is medeoprichter van FemLab, een initiatief dat de positie van gemarginaliseerde werkneemsters in het mondiale Zuiden via digitale platforms wil versterken. Hun ervaringen worden binnen FemLab vertaald naar inzichten en aanbevelingen voor publieke en private organisaties en belanghebbenden. FemLab past bij Arora’s overtuiging dat academici zich moeten inspannen om maatschappelijk betrokken te zijn. “We moeten, ondanks onderlinge verschillen, zoeken naar een gemeenschappelijke basis om maatschappelijke impact te maken.”