Het dialect wordt geëerd op de Dag van de Moedertaal

Sterre Leufkens bij RTV Utrecht

Een moeder leest haar kind voor © iStockphoto.com/FatCamera

Elk jaar vindt op 21 februari internationaal de Dag van de Moedertaal plaats. Dit jaar was Universitair docent Nederlandse taalkunde Sterre Leufkens te gast bij RTV Utrecht om te praten én te schrijven over de werking en betekenis van dialecten.

Dr. Sterre Leufkens
Dr. Sterre Leufkens

Dialect

In het radioprogramma Utrecht is Wakker legt Leufkens uit wat een dialect nu precies inhoudt. "Een dialect is een verzameling van woorden, klanken en grammatica om die woorden en klanken tot zinnen te maken. Zo zou ik ook een taal definiëren, maar het verschil tussen een taal en een dialect is dat bij een taal erkenning is op juridisch, politiek of maatschappelijk niveau."

Dialecten worden in Nederland steeds minder vaak gesproken. Leufkens vertelt hoe dat komt: "Dat mensen het echte dialect spreken als moedertaal wordt minder. Mensen geven het steeds minder door aan hun kinderen. Dan heb je een dialectspreker waarvan de kinderen opgroeien met standaard taal, het Nederlands, en dan verdwijnt dat dialect."

Identiteit

Dialecten zijn echter nog steeds belangrijk voor de persoonlijke identiteit van mensen, schrijft Leufkens bij RTV Utrecht. "Iedereen kent wel iemand die uit een bepaalde regio komt, die heel erg gehecht is aan het dialect van die streek. Mensen groeien er mee op, het is datgene wat hoort bij je jeugd en waar je vandaan komt. Op die manier kan het heel bepalend zijn voor je identiteit." Ze pleit dan ook voor het zoveel mogelijk waarborgen van dialecten: "Het is belangrijk om dialecten in stand te houden. Dat doe je door het natuurlijk te blijven spreken, maar ook door het veel te horen in boeken of podcasts. Maar het allerbelangrijkste is, om het door te geven aan je kinderen."