We gebruiken allemaal allang een genderneutraal voornaamwoord

Mensen vormen samen een genderneutraal teken © iStockphoto.com/Eoneren
© iStockphoto.com/Eoneren

Genderneutrale voornaamwoorden lijken op het moment een hip concept, maar nieuw zijn ze niet in de Nederlandse taal. Dat stelt student Taal- en cultuurstudies Ludmilla Coornstra in haar artikel op Neerlandistiek.nl. ‘Die’ is volgens haar uitermate geschikt als genderneutraal voornaamwoord, dat iedereen al gebruikt.

‘Die’

Genderneutrale voornaamwoorden krijgen steeds meer aandacht in mainstream media, en dat brengt ophef en verwarring met zich mee. Nieuwe ontwikkelingen in de taal leiden tot weerstand, maar volgens Coornstra is er helemaal geen sprake van iets nieuws: genderneutrale voornaamwoorden gebruiken we allang. “‘Die’ is een woord dat zowel naar mannen als naar vrouwen kan verwijzen, en dat iedereen wel eens gebruikt zonder erbij stil te staan,” verklaart Coornstra. “En juist omdat het een woord is dat net zo makkelijk naar vrouwen als naar mannen kan verwijzen, is het zo geschikt als genderneutraal voornaamwoord, dat óók gebruikt kan worden voor non-binaire mensen.”

Voornaamwoorden veranderen weinig, en een nieuw voornaamwoord burgert lang niet zo snel in als een zelfstandig naamwoord of een werkwoord.

Anderhalvemetersamenleving

Toch is het volgens Coornstra niet zo vreemd dat er veel weerstand is bij het onderwerp genderneutrale voornaamwoorden, zelfs als het om ‘die’ gaat. Voornaamwoorden veranderen weinig, en een nieuw voornaamwoord burgert lang niet zo snel in als een zelfstandig naamwoord of een werkwoord. Inhoudswoorden als ‘persco’ en ‘anderhalvemetersamenleving’ werden de afgelopen tijd moeiteloos geïncorporeerd in de dagelijkse woordenschat, maar het gebruik van nieuwe voornaamwoorden leidt daarentegen tot verwarring en ophef.

Ook voornaamwoorden veranderen

Maar ook voornaamwoorden zijn de afgelopen decennia veranderd. Coornstra: “Tweehonderd jaar geleden was ‘u heeft’, dat nu als correct taalgebruik geldt, officieel ook fout. Het moest immers ‘gij/ge hebt’ zijn, want ‘u’ was alleen lijdend en meewerkend voorwerp.” Dus of we nou ‘die’ gebruiken of een nieuw voornaamwoord als ‘xij’, met wat moeite veranderd ook iets zo ingebakken als als voornaamwoorden. “ik wil u op het hart drukken: heb vertrouwen in uw eigen taalcapaciteiten. Het is even schakelen, maar het went,” aldus Coornstra.