Verborgen beloningsverschillen in de wetenschap: vrouwelijke wetenschappers do ask, but don’t get
Rapport Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH)
Dr. Ruth van Veelen (Sociale en Organisatiepsychologie) en prof. dr. Belle Derks (Sociale en Organisatiepsychologie) deden in opdracht van het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) onderzoek naar beloningsverschillen en beloningscultuur. Afgelopen week verscheen het rapport Verborgen beloningsverschillen in de wetenschap: vrouwelijke wetenschappers do ask, but don’t get.
In de wetenschap bestaan er tussen mannelijke en vrouwelijke wetenschappers kleine, maar significante en stelselmatige verschillen in verdeling van werktaken, beschikking over hulpbronnen en resultaat van onderhandeling over arbeidsvoorwaarden. Kleine verschillen, waarvan een opeenstapeling over een gehele carrière kan leiden tot grote ongelijkheidsituaties, zo concluderen Van Veelen en Derks die in opdracht van het LNVH onderzoek deden naar beloningsverschillen en beloningscultuur. Voor het idee dat dit zou komen doordat vrouwen minder onderhandelen is geen bewijs gevonden, aldus Van Veelen en Derks.
verschillen mannen en vrouwen in de wetenschap
Het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) liet het onderzoek uitvoeren onder de gehele populatie (M/V) universitair docenten, universitair hoofddocenten en hoogleraren van de 14 Nederlandse universiteiten, met als doel inzicht te krijgen in mogelijke verschillen tussen mannen en vrouwen wat betreft de invulling van het werk als wetenschapper, de omstandigheden waaronder dit werk wordt uitgevoerd en het proces rondom onderhandelingsgesprekken ter verbetering van arbeidsvoorwaarden. Dit rapport volgt op deel één van het onderzoek waarin het LNVH de verschillen in salaris en toelages tussen mannen en vrouwen in de wetenschap blootlegde.
discussie en toepassing
Het LNVH ziet de resultaten van dit onderzoek als belangrijke input voor het huidige debat over de systeemherzieningen in de wetenschap daar waar het waarderen en belonen van wetenschap en de wetenschappers aangaat en als relevante informatie in het slechten van mogelijke obstakels op de weg naar de wetenschappelijke top. Het legt de conclusies dan ook voor aan de universiteiten, koepels en fundingorganisaties ter verdere discussie en toepassing.
Belangrijkste punten
Vergeleken met mannen, rapporteren vrouwen dat ze minder toegang hebben tot de cruciale hulpbronnen die nodig zijn om het vak van wetenschapper naar behoren te kunnen uitvoeren, zoals onderzoeksmiddelen, reisbudget of assistentie. Vrouwen besteden daarnaast minder tijd aan onderzoek dan mannen. Ook na controle voor verschillen in onder andere promotiedatum, nationaliteit, en het wel of niet hebben van kinderen, rapporteren vrouwen op jaarbasis gemiddeld 70 uur –bijna 2 volledige werkweken- minder van hun tijd te spenderen aan onderzoek dan mannen. Van Veelen en Derks onderzochten tevens mogelijke verschillen tussen mannen en vrouwen in het proces van het bespreken van arbeidsvoorwaarden naar aanleiding het verkrijgen van een persoonsgebonden onderzoeksubsidie, een functiewissel, en een functioneringsgesprek.
Gender and diversity hub
Ruth van Veelen en Belle Derks zijn beide verbonden aan de Gender and Divsersity Hub van de Universiteit Utrecht. Deze hub werkt samen met maatschappelijke partners om complexe gender- en diversiteitsvraagstukken op te lossen en strategieën te ontwikkelen voor de realisatie van diversiteit met het oog op maatschappelijke integratie en verandering.