Van wie is het Wilhelmus? Een mini-documentaire voor middelbare scholieren over het Wilhelmus als nationaal symbool

Het Wilhelmus speelt al eeuwenlang een rol in de vorming van de Nederlandse identiteit. Tijdens de afgelopen kabinetsformatie werd besloten dat scholen verplicht kennis over dit lied moeten aanbieden. Een ‘patriottische prikkel’, noemde dagblad Trouw dat besluit. CDA-leider Buma zag het meer als kans te bouwen aan een Nederlandse natie.

Nationale identiteit

Prof. dr. Els Stronks gaat met Folgert Karsdorp en Martine de Bruin (Liederenbank, Meertens Instituut), Gerdineke van Silfhout (Stichting Leerplan Ontwikkeling), Mike Kestemont (Universiteit Antwerpen) en Dyzlofilm op zoek naar een manier om in een mini-documentaire voor middelbare scholieren te laten zien hoe complex ‘nationale identiteit’ is vanuit wat we als wetenschappers over het Wilhelmus weten. Het project is gehonoreerd door NWO.

Petrus Datheen

Met nieuwe computertechnieken zijn de genoemde onderzoekers in 2016 een mogelijke auteur van het Wilhelmus op het spoor gekomen. Petrus Datheen, een 16e-eeuwse dichter met een slechte reputatie, aan wie eeuwenlang niemand meer dacht, lijkt de meest aannemelijke auteur van het Nederlands volkslied te zijn.

Stress-test

In de geplande mini-documentaire staat een workshop centraal waarin de onderzoekers deze nieuwe hypothese over het auteurschap van het Wilhelmus aan een stress-test onderwerpen. Een interdisciplinaire groep van computerlinguïsten, historici en letterkundigen toetst de hypothese dat het Wilhelmus werd geschreven door Petrus Datheen.

Nederlands burgerschap

Dat het Nederlandse volkslied geschreven is door een Vlaming, nabij de Duitse stad Heidelberg, op een Franse melodie is voer voor discussies in de klas over nationalisme en burgerschap. Welk belang hechten we van oudsher aan grondgebied, nationaliteit of herkomst als het om Nederlands burgerschap gaat?

De onderzoekers bekijken samen met Dyzlofilm, SLO en middelbare schooldocenten hoe deze wetenschappelijke waarheidsvinding zo verbeeld kan worden dat deze mini-documentaire klassikale kennisoverdracht en discussies mogelijk maakt.

NWO KIEM

Het project is gehonoreerd door NWO vanuit het programma Creatieve industrie – KIEM. NWO KIEM  financiert en stimuleert samenwerkingsverbanden tussen kennisinstellingen en bedrijven op het terrein van de Creatieve industrie. Ervaren onderzoekers kunnen namens een consortium financiering aanvragen voor dit instrument.