Utrechtse docenten leiden apotheker van de toekomst op door cursussen te verduurzamen

Shirley Xie, Eveline Schriemer en Elise Heesbeen. Foto: Harold van de Kamp.

De farmaceutische wetenschappen kunnen een stuk duurzamer. Dat zagen drie docenten en een masterstudent van de opleiding Farmacie aan de Universiteit Utrecht. Vorig jaar startten zij een project om hun onderwijs te verduurzamen. Eén practicum is al verduurzaamd, en de studenten zijn enthousiast. Wat staat er nog meer op de rit? 

Op dit moment focust de projectgroep onder andere op materialen die in practica van de bachelor cursus ‘Behaviour of the drug in the human body’ gebruikt worden. De apothekers die we nu opleiden komen in een andere wereld terecht dan 50 jaar geleden, en we willen zorgprofessionals opleiden die kunnen schakelen in die wereld, vertelt Elise Heesbeen, docent psychofarmacologie bij de Universiteit Utrecht en één van de projectleiders van het Green Team. Samen met docenten Linda Silvertand en Christine Hiemstra en masterstudent Eveline Schriemer startte zij een jaar geleden met het project. Inmiddels zijn ook onderzoeks- en onderwijsmedewerker Thea Leusink-Muis en masterstudenten Isa van der Werff en Shirley Xie bij het projectteam aangesloten.

Het plastic materiaal gooien we natuurlijk niet weg, maar we kopen het niet meer nieuw in.

Minder plastic en papier in de practicumzaal

Glazen materiaal – bijvoorbeeld pipetteerbuisjes en erlenmeyers – stond nog genoeg in de kast. Glazen pipetten hebben bij 30 jaar gebruik drie tot vier keer minder impact op het milieu dan plastic, maar dat glas stond gewoon te verstoffen, schetst Heesbeen. Dat wordt nu nieuw leven ingeblazen; daardoor hoeft er niet veel nieuw materiaal ingekocht te worden. Het plastic materiaal gooien we natuurlijk niet weg, dat wordt nog wel voor andere practica gebruikt, maar we kopen het niet meer nieuw in.

Ook werken de studenten in het practicum nu veel minder met papier. Labjournaals, waarvoor studenten grote lappen tekst en foto’s uit microscopen uitprintten, zijn gedigitaliseerd. Papier gaat nooit helemaal weg: natuurlijk moet je af en toe een aantekening neerkrabbelen op papier, en niet in elk lab kun je je laptop meenemen, maar het grootste deel kan nu elektronisch, aldus Heesbeen. Studenten zijn enthousiast, en hun input en suggesties worden, als het kan, meteen toegepast: Zo merkte een student op dat het zonde was dat posters na presentaties vaak meteen in de prullenbak belanden. Nu presenteren studenten hun project met een digitale poster of ze maken een filmpje.

De apotheker van de toekomst

Het projectteam wil een voorbeeld zijn voor andere cursussen. Coördinatoren van cursussen met veel practica kunnen volgens het Green Team zo aan de slag: Wij hopen anderen met de concrete voorbeelden uit ons practicum te inspireren om over te stappen op duurzame materiaalalternatieven. We zijn ook al bezig om de practica in andere  labs verduurzamen door bijvoorbeeld labjassen van duurzame materialen in te kopen, in plaats van de huidige polyesterblends. In cursussen zonder practica gaat het vooral om bewustwording onder de studenten van andere aspecten, bijvoorbeeld hoe je op een duurzame manier om kunt gaan met medicijnresten.

Op 31 mei organiseert het Green Team Farmacie samen met de CO2 assistenten (Geneeskunde) en de Green Future Promoters (Biomedische Wetenschappen) een symposium over medicijnresten in het milieu met sprekers van onder andere het RIVM en de Waterschappen. Op 19 mei presenteert het Green Team hun resultaten op het Sustainable Research Symposium van Green Labs Nederland