Open Science: een internationale inspanning
Begin april brachten zo’n twintig internationale collega’s met de International Association of Universities (IAU) een bezoek aan Utrecht om te zien hoe de Universiteit Utrecht werkt aan open science.
Experts van de verschillende open science-thema’s zoals fair data, open access, public engagement, erkennen & waarderen en open education gaven in een tweedaags programma presentaties over hoe zij werken aan het implementeren van open science in de universiteit. De internationale bezoekers werken aan open science op bijvoorbeeld Amerikaanse, Canadese, Thaise, Zuid-Afrikaanse en verschillende Europese universiteiten.
De Universiteit Utrecht is echt een leider in het systematisch implementeren van open science op grote schaal.
Niet alleen dit bezoek, maar ook initiatieven van o.a. Unesco, de Europese Commissie en verschillende financieringsorganisaties, laten zien dat open science geen Utrechtse focus is of enkel een beweging in Nederland. Open science is daadwerkelijk een wereldwijde verschuiving van hoe naar wetenschap wordt gekeken en hoe wetenschap wordt beoefend.
De deelnemers hebben allemaal hun waardering uitgesproken voor een zeer stimulerend programma over het brede scala van culturele en institutionele transformaties dat open science vereist.
Bewust onderdeel van de open science-opdracht van de UU is dan ook om een paar keer per jaar ruimte te maken voor internationale uitwisseling. Hoe meer universiteiten bewegen naar bijvoorbeeld erkennen & waarderen en open access en hoe meer universiteiten weg bewegen van university rankings, hoe beter dat is voor het slagen van de open science-transitie wereldwijd.
UU tekent Barcelona Declaration
Dat Open Science een internationale inspanning vraagt, laat ook de Barcelona Declaration zien. Universiteit Utrecht tekent binnenkort de Barcelona Declaration on Open Research Information, ter bevordering van openheid van onderzoeksinformatie. Het Coimbra-netwerk, een samenwerkingsverband van Europese universiteiten waar de Universiteit Utrecht deel vanuit maakt, tekent ook.
De verklaring richt zich op meta-informatie over onderzoek, zoals gegevens over onderzoekers, organisaties, activiteiten, het onderzoeksproces, gebruik, beoordeling en impact van onderzoek. Het doel is bij te dragen aan verantwoorde onderzoeksevaluaties en het beschikbaar stellen van inclusieve en gebalanceerde informatie voor besluitvorming. De ondertekening is in lijn met de open science-visie van de UU en benadrukt het belang van wetenschappelijke samenwerking en maatschappelijke impact. Het biedt alle partijen toegang tot dezelfde informatie voor betere samenwerking, planning en evaluatie. De concrete toezeggingen van de Barcelona Declaration zijn een waardevolle stap richting een situatie waarin geldt: "open, tenzij", vergelijkbaar met de FAIR data principles voor onderzoeksdata en het CoARA agreement voor onderzoeksevaluatie.