Minister Adema in Utrecht in gesprek over proefdiervrije innovatie
Hoe staat het met de transitie van dierproeven naar meer proefdiervrije innovaties, en hoe kan die transitie versneld worden? Daarover spraken minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid en Kamerlid Frank Wassenberg van de Partij voor de Dieren in Utrecht Science Park met onderzoekers en vertegenwoordigers van bij de transitie betrokken partijen, waaronder de faculteit diergeneeskunde.
Adema en Wassenberg bezochten onder meer het lab van onderzoeker Bart Spee. Spee is Universitair Hoofddocent bij de faculteit Diergeneeskunde en werkt met zijn groep in het Regenerative Medicine Center Utrecht, waarbij nauw wordt samengewerkt met het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut. Hij liet zien hoe hij in het lab met behulp van stamcellen mini-leverorgaantjes kan printen met een 3D-printer. De geprinte cellen worden vervolgens in een bioreactor geplaatst en zo opgekweekt dat ze de orgaanfunctie optimaal nabootsen. Dat biedt grote kansen voor preklinische toxicologietesten en voor gepersonaliseerde geneeskunde. Spee: "Veel geneesmiddelen mislukken bij proeven op mensen nadat ze met succes op dieren zijn getest, eenvoudigweg omdat de mens een ander metabolisme heeft. Onze in-vitro test met menselijke levercellen kan de levertoxiciteit beter voorspellen en vermindert de noodzaak van dierproeven aanzienlijk.”
Behalve het lab van Bart Spee werd ook een het lab van UMC Utrecht collega Jeffrey Beekman bezocht, die organoïden inzet om onderzoek te doen zonder proefdieren. Daarnaast vond een ronde tafel gesprek plaats met deelnemers van verschillende organisaties onder leiding van Daniela Salvatori. Hierbij kwam de vraag aan de orde hoe de instellingen, zoals de UU, werken aan verfijnen, verminderen en vervangen van dierproeven, en welke belemmeringen er zijn voor proefdiervrije innovatie.
De voorzitter van kennisorganisatie ZonMw, Arfan Ikram, overhandigde tijdens het ronde tafelgesprek de Kennisagenda Transitie Proefdiervrije Innovatie aan de minister. Daarin doet de organisatie aanbevelingen voor het versnellen van de transitie.
De minister gaf aan dat hij blij is met de inspanningen om dierproeven te verminderen. “Het was een zeer open gesprek, met onderzoekers, maar ook organisaties als Proefdiervrij. Het is goed om te horen dat er steeds meer goede alternatieven voor dierproeven beschikbaar zijn. We moeten die goed gaan benutten. Daarvoor moeten we kijken naar regelgeving, en ook werken aan cultuurverandering onder onderzoekers, heb ik vandaag gehoord. Ik ben ook blij met de kennisagenda van ZonMw. In het streven naar vermindering van dierproeven ben ik zeker een bondgenoot.”
Op 20 april vindt in de Tweede Kamer een ronde tafelgesprek plaats. Hieraan zullen vanuit Diergeneeskunde onder meer Franck Meijboom en Daniela Salvatori deelnemen.