Koen Leurs op Movement over asielzoekers in de media

Op 17 oktober verscheen op Movement, een journalistiek platform met achtergronden en duiding over migratie, een artikel over asielzoekers in de media. Dr. Koen Leurs (Media- en cultuurwetenschappen) legt uit waarom sommige uitzettingscasussen veel verontwaardiging oproepen en wat we kunnen doen om een breder beeld te krijgen van migratie en de asielprocedure in Nederland. 

De afgelopen jaren verschenen geregeld schrijnende verhalen over uitzetting van asielzoekers(kinderen) in de media. De geplande uitzetting van bijvoorbeeld Lili en Howick zorgde voor een stroom aan kritiek en verontwaardiging. Maar naast deze gevallen die in de media verschijnen zijn duizenden andere te plaatsen waar je niks over hoort. Hoe kan het dat slechts enkele de media halen en de rest vervolgens vergeten lijkt?

sympathisanten 

De steun die enkele asielzoekers die uitgezet dreigen te worden krijgen, hebben ze vaak te danken aan contacten uit de directe omgeving. "De sympathisanten die asielzoekers uit het dagelijkse leven kennen zien hen niet als ‘de ander’, maar als medemens. Op datzelfde gevoel doen media ook vaak een beroep, wanneer zij een persoonlijk verhaal van een asielzoeker uitlichten met de focus op het leven in Nederland" schrijft Leurs. De nadruk wordt gelegd op succesvolle integratie en mede-Nederlanderschap. "Die vernederlandsing is ook waar de pers zich op richt. Het gebrekkige migratiesysteem wordt daarentegen niet bevraagd. En als het al besproken wordt, gebeurt dat oppervlakkig".

Het is vaak een van de eerste dingen die jonge vluchtelingen zeggen: dat ze een succesvol geïntegreerde vluchteling moeten zijn, anders dan het negatieve stereotype dat als bedreiging wordt gezien. Er is een expliciete drang om het goed te doen in de ogen van Nederlanders en zo snel mogelijk als een van hen gezien te worden.

mens en systeem combineren 

Het zou goed zijn ons meer te richten op het systeem en de asielprocedure en mens en systeem in de media te combineren. Volgens Leurs is het belangrijk dat mensen zelf aan het woord komen, “en dan niet alleen de verhalen over zogenaamde succesvolle integratie, maar ook die van de mensen aan de rafelranden". 

koen leurs

Koen Leurs is verbonden aan Institutions for Open Societies, een interdisciplinair onderzoeksgebied van de Universiteit Utrecht gericht op de ontwikkeling en uitbouw van gezonde open samenlevingen, waar dan ook ter wereld.