Een monument voor de Grondwet & Versterking van de democratie
Maatschappelijke Impact Prijs 2023 uitgereikt
Op 22 juni zijn de Maatschappelijke Impact Prijzen uitgereikt die de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht jaarlijks toekent aan studenten en medewerkers. De gegadigden en winnaars hebben – individueel of in teamverband – bijgedragen aan het aanpakken en helpen oplossen van een maatschappelijk vraagstuk dat direct verbonden is met het onderwijs of onderzoek van de faculteit. De studentenprijs is gegaan naar Marc Hanna en Giel Heeringa voor hun project over de Grondwet, in de vorm van een reusachtige muurschildering. De medewerkersprijs ging naar Hans Vollaard, en vele collega's met hem, die onvermoeibaar werken aan de versterking van het democratische proces bij (met name) lagere overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen.
Een monument voor de Grondwet
De studenten Marc Hanna en Giel Heeringa hebben – met steun van het departement Rechtsgeleerdheid en de faculteit – een initiatief gelanceerd om ter gelegenheid van 175 jaar Nederlandse Grondwet een kunstwerk te laten maken dat onze Grondwet symboliseert, in het bijzonder artikel 1 (over gelijke behandeling en tegen discriminatie).
Geïnspireerd door een programma rondom de Grondwet, twee jaar geleden georganiseerd door het Utrecht Law College, begonnen Marc en Giel ideeën, steun en samenwerking te genereren om een monument te laten maken voor de Grondwet, ergens in de stad. Er werd gekozen voor een muurschildering als ideale vorm voor dit project, en daarvoor zochten zij contact met kunstcollectief De Strakke Hand (bekend van veel muurschilderingen in Utrecht en daarbuiten). Vervolgens werd een plek gevonden in Utrecht West. De studenten werkten hierbij nauw samen met de gemeente, het wijkbureau West en woningcorporatie Mitros.
Inmiddels zijn alle vergunningen geregeld en is het ontwerp gereed. Op 14 september zal het kleurrijke Grondwetschilderij worden onthuld. In de vlakbij gelegen moskee wordt een speciale bijeenkomst georganiseerd. Hopelijk zal de schildering, die symboliseert dat de Grondwet van ons allemaal is, nog lange tijd te zien zijn. De jury is onder de indruk van de sterke wil, het proces en het resultaat, dat een blijvend stempel zal drukken op onze stad.
Democratie in beweging
Hoofddocent politicologie bij het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap Hans Vollaard ontplooit samen met vele collega’s* steeds weer nieuwe projecten met het democratische proces als onderwerp. Meer specifiek wordt in deze projecten de democratische kwaliteit van gemeenten, provincies en waterschappen onderzocht, geanalyseerd, bediscussieerd en verbeterd. Via traditioneel onderzoek (bijvoorbeeld via enquêtes), via artikelen en boeken, waaronder populaire boeken over Gemeenteraden, Provinciale Politiek en Democratie bij onbekende overheden (waterschappen), via reflectiesessies, mediaoptredens, ontwikkelingsprogramma's, kennisclips en podcasts hebben Vollaard en anderen democratische ontwikkelingen op de agenda gezet en gepopulariseerd.
Zo hebben leden van gemeenteraden, provinciale staten en besturen van waterschappen allemaal de publicatie ontvangen die zich richt op de specifieke democratische instelling waarvoor men als volksvertegenwoordiger werkt. Het op deze manier verspreiden van kennis en inzichten heeft direct invloed op de manier waarop zij decentrale democratie bedrijven. De impact hiervan valt nog verder te verbreden als de vergaarde kennis en inzichten ook worden meegenomen binnen bestaande en toekomstige programma's ter voorbereiding van politieke vertegenwoordigers op hun taak.
De jury ziet deze projecten als duidelijke manifestaties van 'kenniscirculatie': kennis wordt gecoproduceerd, wordt verspreid, vloeit terug naar de academische wereld, bereikt zowel studenten als praktijkmensen, en vergroot het bewustzijn en het actiepotentieel.
________________
* Onder wie Harmen Binnema, Lisanne de Blok, Madelinde Winnubst, Ekatarina Rashkova, Herman Havekes, Karlijn Landman en Marcel Boogers
Sterke nominaties die de prijs niet hebben gewonnen waren: het European Equality Law Network and non-discrimination en de Utrecht Law Clinic.
De jury, onder voorzitterschap van Mirko Noordegraaf (vice-decaan Maatschappelijke Impact), zei over de winnende nominaties: "Beide nominaties laten zien hoe wij als faculteit kunnen bijdragen aan een open samenleving, mensenrechten en hun democratische grondslagen. Dit zijn belangrijke thema's die onze disciplines samenbrengen en die ons allemaal aangaan, als wetenschappers en ondersteunend personeel en als burgers. De vitaliteit van onze democratie is cruciaal voor essentiële maatschappelijke transities."