Technologie is politiek

Woonwijk in Gorinchem © iStockphoto.com/NickNick_ko
© iStockphoto.com/NickNick_ko

Hoewel we het vaak niet doorhebben, is technologie niet neutraal. Dat wordt bijvoorbeeld duidelijk in de manier waarop de overheid omgaat met gegevens over de etniciteit van burgers. Gerwin van Schie (Media- en Cultuurwetenschappen), die promotieonderzoek doet naar dit onderwerp en medewerker is van de Utrecht Data School, werd geïnterviewd door Waag.

 Gerwin van Schie MA
Gerwin van Schie

Leefbaarometer

Een voorbeeld waarin de subjectiviteit van technologie naar voren komt, is de Leefbaarometer. Deze applicatie toont de leefbaarheid van alle bewoonde wijken in Nederland. Die leefbaarheid wordt onder andere bepaald op basis van nationaliteit en migratieachtergrond. "Alle nationaliteiten anders dan Nederlands, hebben volgens het systeem een negatieve invloed op de leefbaarheid," legt Van Schie uit. "Op die manier impliceert het systeem dat de aanwezigheid van mensen met een migratieachtergrond de leefbaarheid van een wijk vermindert."

De kracht van technologie

Volgens Van Schie worden er altijd bepaalde culturele en politieke waarden meegenomen in het ontwerpen van een systeem. "Die waarden moet je communiceren met de gebruiker, en dat gebeurt hier niet," legt hij uit. Soms gebeurt dat onbewust: de makers van de applicaties hebben niet altijd door dat ze eigenlijk politiek bedrijven. Deze patronen versterken het heersende idee dat data neutraal is. Om dat idee te veranderen, is het onder andere belangrijk om te beseffen dat technologie niet alle maatschappelijke problemen kan oplossen.