‘Praten’ met je kat? Zo maakt je kat je duidelijk wat hij wil

Recent kwam een onderzoek uit over de communicatie tussen katten en mensen. Universitair docent Nederlandse taalkunde Sterre Leufkens werkte eraan mee en is te gast bij De Nacht van NTR op NPO Radio 1 om te vertellen hoe katten aan mensen duidelijk maken wat ze willen.

Kattenfilmpjes

Het onderzoek werd uitgevoerd door een groep onderzoekers die allemaal geïnteresseerd zijn in interactie met dieren. “Toen hebben we met dat groepje lekker veel kattenfilmpjes gekeken”, vertelt Leufkens. De focus lag op de manier hoe katten iets laten weten over de plaats waar ze naartoe willen of waar ze willen dat een mens heen gaat. “Dus bijvoorbeeld: ‘we zitten nu in de woonkamer, maar ik wil eten dus ga maar even naar de keuken’.”

Of dit soort gedrag consistent is of dat elke kat een eigen manier heeft om dit aan te geven, wisten de onderzoekers van tevoren niet. “Daarom hebben we naar veel filmpjes gekeken om te kijken: is er iets wat we steeds terugzien?”, zegt Leufkens.

Patroon

Iets wat uit de filmpjes naar voren kwam is dat de katten steeds een patroon lijken te volgen, legt Leufkens uit. Ze trekken eerst de aandacht van de mens, bijvoorbeeld door het geven van kopjes of door te miauwen, en lopen daarna zelf in de goede richting. “Wat we ook zagen,” vult ze aan, “was dat ze hun oren bewegen in de richting van de plaats waar ze naartoe willen.” De katten in de filmpjes draaiden bijvoorbeeld een oor naar de keuken en hielden het andere oor gedraaid naar de mens om in de gaten te houden of de mens op hen reageerde.

Overeenkomst

Of katten echt een taal hebben of niet, durft Leufkens niet te zeggen. Binnen de taalwetenschap is er veel discussie of dit soort gedrag een taal genoemd kan worden, omdat het veel verschillen toont met menselijke taal. Toch ziet ze overeenkomsten, met name in hoe een interactie verloopt. “Eerst aandacht vragen en steeds controleren of de ander naar je luistert, daar zit echt wel een overeenkomst met naar hoe wij met elkaar communiceren.”