Onderzoek de islam in al zijn geuren en kleuren

Mosques of Sultan Hassan and Al-Rifai, Egypt © iStockphoto.com/Ugurhan
Mosques of Sultan Hassan and Al-Rifai, Egypt © iStockphoto.com/Ugurhan

Bij onderzoek naar de islam denken mensen tegenwoordig meteen aan onderzoek naar fundamentalisme en terrorisme. Dat vindt prof. dr. Christian Lange (Filosofie en Religiewetenschap) niet origineel, want er is veel meer te onderzoeken aan de islam. In Trouw vertelt hij over de diversiteit en complexiteit waarin de islam bestudeerd kan worden.

Prof. dr. Christian Lange
Prof. dr. Christian Lange

Meer dan alleen de oorsprong

Onder islamologen is er veel focus op de Arabische regio en de begintijd van de religie. Lange vindt dat deze fascinatie met de oorsprong van de islam de blik op de religie kan beperken. “Je weet door te onderzoeken hoe de islam tot stand is gekomen nog niets over hoe moslims vandaag de dag denken.” Lange interesseert zich meer in de receptiegeschiedenis van de islam, bijvoorbeeld hoe de profeet Mohammed door de eeuwen heen is verbeeld. “Dat is toch het belangrijke feit: wie hij was voor gelovigen. Maar met alle aandacht die islamologen hebben voor de begintijd van de islam, lijkt het alsof ze denken: ‘Wij gaan nu wel eens even uitzoeken hoe het zit’, alsof ze het beter willen weten dan de moslims zelf.”

Geur en de Islam

Lange vreest dat de focus op veiligheidsvraagstukken en fundamentalisme zorgt dat islamstudies steeds meer gepolitiseerd wordt. Daarom bestudeert hij de islam in zijn huidige onderzoek vanuit een invalshoek die niet voor de hand ligt: geur. “Het onderzoek naar geur maakt deel uit van een groter project over de geschiedenis van de zintuigen in de islamitische wereld. Een cultuur of een traditie bepaalt hoe mensen zien, luisteren, voelen, proeven en ruiken.” Lange heeft goede hoop dat de islam steeds meer in al zijn diversiteit en complexiteit bestudeerd zal worden.