In een toekomstig alternatief voor Facebook staan publieke waarden centraal

Gaat Nederland een alternatief ontwikkelen voor sociale media als Facebook en TikTok? Universiteitshoogleraar Media en digitale samenleving José van Dijck wil samen met prof. dr. Bart Jacobs van de Radboud Universiteit aan de slag met het ontwikkelen van ethische alternatieven voor Big Tech. Zij vertellen over dit project in NRC.

Alternatief sociaal netwerk

Van Dijcks werk is door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) bekroond met de Spinozapremie van 2,5 miljoen euro. Ook Jacobs ontving dit bedrag met de Stevinpremie van het NWO. Dit geld is bestemd voor onderzoek, maar Van Dijck en Jacobs willen een deel van het geld inzetten voor het ontwikkelen van een alternatief sociaal netwerk. Het nog te bouwen netwerk zal dienen als een plaats om te experimenteren met publieke in plaats van commerciële waarden in de digitale ruimte. Van Dijck zal zich voornamelijk bezig gaan houden met de publieke waarden die in zo’n netwerk verankerd moeten worden.

Schaduwzijde

Het groeiende bewustzijn over de schaduwzijde van sociale media zorgen voor toenemende interesse in alternatieven voor Big Tech. Toch is het maar de vraag of een nieuw platform het op kan nemen tegen reuzen als Facebook. Volgens Van Dijck is daarom ook regulering een belangrijk voor het beschermen van gebruikers. Uiteindelijk hoopt zij op een wisselwerking tussen bewustwording, wetgeving en ontwikkeling. En ook een klein alternatief kan volgens Van Dijck al veel waard zijn: “Als je geen alternatief te bieden hebt, hoe klein ook, heb je weinig grond om met techbedrijven te onderhandelen over de spelregels van de digitale omgeving.”