"In de Verenigde Staten wil een toenemende groep de staat ondergeschikt maken aan religie"

Nu het federale recht op abortus in de Verenigde Staten is afgeschaft, vragen velen zich af of er nog meer progressieve wetten ingetrokken zullen worden, zoals het recht op anticonceptie en het homohuwelijk. Volgens hoogleraar Moderne politieke geschiedenis Annelien de Dijn is er wel degelijk een groeiende katholieke groep die daarop uit is. "Een nieuwe religieus-extremistische voorhoede wil in de Verenigde Staten de staat ondergeschikt maken aan religie", schrijft ze in de NRC.

Integralisme en post-liberalisme

De nieuwe katholieke beweging wordt ook wel 'integralisme' of 'post-liberalisme' genoemd. In tegenstelling tot de oude garde, die vooral minder overheidsbemoeienis wilde, gaat deze groep hoofdzakelijk in tegen het vooropstellen van persoonlijke autonomie.

"De meest radicale van de katholieke conservatieven willen de scheiding tussen kerk en staat ongedaan maken", vertelt De Dijn. "In een dergelijke 'integrale' staat zouden niet-christenen geen volwaardige burgerrechten krijgen, zouden vrouwen niet mogen gaan stemmen en zou blasfemie strafbaar worden." 

De post-liberalen pleiten eerder voor een gematigde hervorming in de vorm van het herstel van traditionele genderverhoudingen door een verbod op abortus, homoseksualiteit en 'gender-ideologie'.

Toch is er één duidelijke overeenkomst: "Waar zowel integralisten als post-liberalen het over eens zijn, is dat deze hervormingen niet kunnen wachten tot er een democratische meerderheid voor gevonden is. Daarom richten zij zich in belangrijke mate op de rechterlijke macht om hun doelstellingen te verwezenlijken", legt De Dijn uit.

Invloed in Europa

Terwijl het aantal gelovigen in de Verenigde Staten afneemt, nemen ze in Europa juist toe. "In landen zoals Frankrijk en Italië, lijkt het conservatieve katholicisme terug van nooit helemaal weggeweest, zoals bijvoorbeeld het succes van de manifestaties tegen het homohuwelijk en -adoptie demonstreerde", zegt De Dijn.

"Verder zijn er ook allerlei kruisbestuivingen denkbaar tussen antimigratiebewegingen, die in veel Europese landen aanzienlijke steun genieten, en religieuze conservatieven." Het is dus niet zo dat een typisch Amerikaans fenomeen geen invloed zal hebben op de andere Westerse landen. "Als het in Washington regent, druppelt het vaak in de Europese hoofdsteden", aldus De Dijn.