“Het recente Pentagon-lek past in een patroon in de Amerikaanse geschiedenis”

Faculteitshoogleraar Beatrice de Graaf ziet een patroon in de publicatie van geheime Amerikaanse overheidsinformatie, zoals het Pentagon-lek dat recent aan het licht kwam. De FBI verdenkt een man, die is verbonden aan de Nationale Garde en zichzelf ‘OG’ (Original Gangster) noemt, van het lekken van gevoelige overheidsdocumenten over onder andere de oorlog in Oekraïne. “Lekken komen vaker voor in tijden van oorlog”, vertelt De Graaf in Nieuwsuur.

Overheidsinformatie over de oorlog in Oekraïne

De man wordt verdacht van het lekken van overheidsdocumenten via een internationale chatgroep voor gamers. De stukken gaan over de oorlog in Oekraïne en de relaties met verschillende landen, zoals Egypte, Turkije en Rusland. Of hij de documenten zelf heeft gekopieerd of van anderen kreeg is onduidelijk, zegt De Graaf, maar het lek is sowieso schadelijk.

“Collegadiensten denken nu nog wel een keer extra na voordat ze iets delen. Maar het lek geeft ook informatie over de oorlog in Oekraïne prijs. Deze documenten zitten veel dichter op de gebeurtenissen dan bij vorige lekken. Het is bijna realtime intelligence die nu op straat ligt. Andere diensten zijn woest.”

Patroon in het lekken van overheidsinformatie

“Er is een patroon in de Amerikaanse geschiedenis”, ziet De Graaf. “Lekken komen vaker voor in tijden van oorlog. En wel van binnenuit, om de bevolking te willen inlichten.” Het Pentagon-lek past volgens haar in een rijtje eerdere publicaties van gevoelige informatie. De bekendste van de afgelopen jaren zijn de lekken door Wikileaks (2006), Chelsea Manning (2010) en Edward Snowden (2013). Maar al in 1971 waren er de Pentagon Papers, met informatie over de oorlog in Vietnam. “Als je dan kijkt naar dit lek, dan is dat ook ideologisch gemotiveerd.”

“Aan de ene kant past het dus in een trend, maar er zit ook iets raars aan”, zegt De Graaf. Eerder werden er jarenlang documenten verzameld in het hart van de inlichtingendiensten waarmee gericht naar de media is gestapt. “Terwijl deze man sinds 2020 lukraak documenten deelde in een eigen groep, over dingen die hij zelf misstanden vond. Hij wilde zijn volgelingen vertellen hoe repressief en totalitair de Amerikaanse regering is.”

“Je zou kunnen zeggen: hij valt onder de definitie van anti-overheidsextremist.” Anti-overheidsgedachtegoed komt breed voor in het Amerikaanse leger of bij de talloze bedrijven waarmee contracten zijn afgesloten. En aangezien er miljoenen mensen bij gevoelige informatie kunnen, kan een lek als dit zomaar weer gebeuren, waarschuwt De Graaf. “Deze OG heeft niet heel veel sympathieën die anders zijn dan die van veel Republikeinen.”