“Het openbreken van je mening gooit je hele systeem in de war”

Over alle onderwerpen zijn er wel meningen, die vaak erg van elkaar verschillen. Maar wat is een mening precies? Emeritus hoogleraar Paul van den Hoven is te gast bij De Nacht Van... om te praten over dit vraagstuk en meer.

Scherp gearticuleerd

“We moeten eerst goed nadenken over wat een mening eigenlijk is”, begint Van den Hoven. Als je mensen vraagt naar hun mening is de reactie vaak niet heel sterk onderbouwd of scherp gearticuleerd, vertelt hij. “Terwijl we bij een mening normaal gesproken denken aan een heel scherp aangesneden iets, waar je ook veel argumenten voor hebt en makkelijk over kunt discussiëren.”

Dit idee, van bijvoorbeeld een politicus met een duidelijk geformuleerd standpunt, sluit dikwijls niet aan bij de werkelijkheid, aldus Van den Hoven. Als mensen gevraagd worden om hun mening, zeggen ze meestal wel wat en vaak hebben ze snel een gevoel aan welke kant ze zitten. “Dat mogen we wat mij betreft best een mening noemen,” zegt hij.

Gevoelige onderwerpen

Wanneer het gaat over lastige onderwerpen kan een mening gevoeliger worden, stelt Van den Hoven. Bij grote conflicten bijvoorbeeld, is het nagenoeg onmogelijk om informatie te ontlopen, waardoor iedereen op enig niveau aan het nadenken is over het onderwerp en een mening vormt. “Bij dit soort grote, gevoelige onderwerpen is het vaak zo dat die mening ook meteen aansluit bij hele fundamentele andere dingen die je wel of niet vindt”, zegt hij.

Volgens Van den Hoven neigen mensen naar meningen die aansluiten op hun fundamentele waarden, omdat het veel werk kost om een afwijkende mening aan te nemen. “Het is heel begrijpelijk dat mensen gaan zoeken naar informatie die past bij hetgene dat ze om allerlei redenen graag willen vinden,” stelt hij, “omdat het openbreken van die meningen je hele systeem een beetje in de war gooit.”