“Het is cruciaal om de Holocaust te blijven herdenken”

Historicus Lorena De Vita over haar onderzoek naar de nasleep van de Holocaust

Kasteel Oud Wassenaar
Kasteel Oud-Wassenaar

Deze week staat in het teken van de herdenking van de Holocaust. Universitair docent Lorena De Vita doet onderzoek naar herstelbetalingen na massale mensenrechtenschending en genocide. Ze onderzocht hoe afspraken over de herstelbetalingen na de Holocaust tot stand kwamen en de rol van Nederland daarbij.

De Vita: “Het is cruciaal om de Holocaust te blijven herdenken. Het is aan ons om stil te staan bij de relevantie van misdaden en zwarte bladzijden uit de geschiedenis. Gebeurtenissen die pijnlijk zijn om onder ogen te komen, maar die ons veel kunnen leren.”

Lorena De Vita is momenteel gastonderzoeker aan de Oxford University. Onlangs is zij verkozen tot lid van het Wolfson College . Aan de Universiteit Utrecht is zij universitair docent Geschiedenis van de Internationale Betrekkingen en zij voert een vijfjarig onderzoeksproject uit dat gefinancierd wordt door de Alfred Landecker Foundation . Zij ontwikkelt een nieuwe onderzoekslijn op het gebied van de geschiedenis, het recht en de politiek van herstel in de nasleep van massale mensenrechtenschendingen.

Herstelbetalingen na genocide lang niet vanzelfsprekend

De overtuiging dat slachtoffers van massale mensenrechtenschendingen een vorm van genoegdoening verdienen, is relatief nieuw. De verplichting tot herstel is inmiddels een belangrijk beginsel in het internationaal recht.

Afspraken daarover kregen pas in de loop van de 20e eeuw vorm, mede door de nasleep van de Holocaust. Deze afspraken werden in 1952 na geheime onderhandelingen gemaakt en vastgelegd in het Verdrag van Luxemburg.

De Vita onderzocht hoe de onderhandelingen tussen Duitsland, de Joodse Claims Conference, en Israël tot stand kwamen: “Dat gebeurde in het diepste geheim, in Kasteel Oud-Wassenaar. Later ondertekenden de Duitse bondskanselier Konrad Adenauer en de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Moshe Sharett het Verdrag van Luxemburg. Deze onderhandelingen hebben geschiedenis geschreven."