Het bevorderen van democratie wereldwijd is een Amerikaanse traditie

Op 9 en 10 december vond de top voor de democratie plaats, belegd door de Amerikaanse president Joe Biden. Deze top ging over de uitdagingen waar democratische samenlevingen voor staan. Faculteitshoogleraar Geschiedenis van de internationale betrekkingen Beatrice de Graaf legt in radioprogramma Spraakmakers uit hoe deze top past binnen een Amerikaanse traditie van het beschermen van de democratie.

Machtsposities en ideologie

In zijn aankondiging van de top gaf Biden aan dat ook Amerika zelf worstelt met het behouden en beschermen van de democratie. Dat draagt hij uit, iets dat volgens De Graaf past binnen een Amerikaanse traditie om in de internationale politiek niet alleen bezig te zijn met machtsposities, maar ook met ideologie. De Graaf: “Ook in de Koude Oorlog werd dit al gedaan. Het is dus een lange Amerikaanse traditie, en die pakt Biden nu weer op.”

Druk van buitenaf

Wat opvalt bij de top is dat niet alleen bepaalde landen, zoals China en Rusland, niet zijn uitgenodigd, maar ook dat landen die niet per sé democratisch zijn wel zijn uitgenodigd. De Graaf: “Wat het Witte Huis heeft gezegd is dat er wordt gekeken naar landen in ontwikkeling. De hoop is dat deze landen zich dan ook aan het ontwikkelen van de democratie zullen committeren.” Het is volgens De Graaf eigenlijk dezelfde tactiek die ook in de Koude Oorlog werd toegepast, met het Helsinkiproces van 1975. “Je kunt landen niet dwingen democratisch te worden,” stelt De Graaf. “Maar je kunt wel proberen van buitenaf druk uit te oefenen.”