De verzamelwerken van W.F. Hermans zijn eindelijk compleet: “Ontzettend scherp en geestig, en nog steeds acuteel”

Diederik Burgersdijk in De Bezige Bij Podcast

Foto: Rob Bogaerts/Anefo, via het Nationaal Archief (public domain)
W.F. Hermans spreekt op symposium over auteursrecht in Ridderzaal in Den Haag (1986). Foto: Rob Bogaerts/Anefo, via het Nationaal Archief

Zeventien jaar geleden nam koning Willem-Alexander het eerste deel van ‘De volledige werken van Willem Frederik Hermans’ in ontvangst. Op 1 september dit jaar kreeg hij het 24ste en laatste deel overhandigd. In de podcast van De Bezige Bij vertelt docent Klassieke talen en oude geschiedenis Diederik Burgersdijk wat hij zo bijzonder vindt aan W.F. Hermans en hoe de schrijver nu nog gelezen wordt.

Het hele oeuvre van W.F. Hermans

Een van de belangrijkste kwaliteiten van het werk van Hermans is zijn gevoel voor taal, zegt Burgersdijk. “Alles werd door Hermans heel scherp en geestig beschreven. Het is ontzettend heldere taal die niet snel zal verouderen, over nog steeds heel actuele onderwerpen.”

In de verzamelwerken zijn zowel de romans en poëzie als het non-fictie werk van Hermans te vinden. Volgens Burgersdijk maakt die samenvoeging de verzamelwerken zo bijzonder. “Als je door het hele werk gaat lijken de grenzen tussen fictie en werkelijkheid bijna helemaal opgeheven te worden. Dat is Hermans ten voeten uit.”

Actuele problematiek

Hoewel de problematiek in de werken van Hermans nog steeds actueel is, is zijn omgang met deze problematiek niet meer zo gangbaar. “Jonge auteurs en lezers halen vooral het cynische en polemische in zijn werk naar voren”, legt Burgersdijk uit. “Tegenwoordig wordt de ellende in de wereld meer door meelevendheid en zachtheid dan door cynisme en polemiek behandeld.”

Nu de volledige werken compleet zijn voorspelt Burgersdijk dat veel wetenschappers ermee aan de slag zullen gaan. “Ik denk dat het veel aanleiding geeft tot essays. Je kunt nu een onderwerp in het werk van Hermans bekijken en dat van allerlei kanten belichten.”