Corona: tussen samenzweringstheorieën en confrontatie met de werkelijkheid
Dr. Joas Wagemakers (Religiewetenschap) schreef deze blog voor Dossier Corona, geïntroduceerd door Religious Matters in de lente van 2020.
Het Coronavirus heeft honderdduizenden levens geëist en nog veel meer slachtoffers gemaakt door infecties en de economische, psychologische en maatschappelijke effecten die deze hebben gehad. In zekere zin zijn we allemaal getroffen door dit virus en mag het dan ook geen verrassing zijn dat religieuze mensen hier geen uitzondering op vormen.
Reflecteren op het leven
In tijden als deze worden mensen geconfronteerd met leed en zelfs met de dood op een schaal die de gebruikelijke niveaus duidelijk overstijgt. Dit heeft vaak tot gevolg dat mensen gaan reflecteren op hun leven, waardoor sommigen op zoek gaan naar troost in religie. De sociale afstandelijke maatregelen die regeringen over de hele wereld hebben genomen om het virus te bestrijden hebben mensen vaak gedwongen om dit te doen op een manier die vrij ongebruikelijk is.
Samenzweringstheorieën
Sommigen zoeken echter elders hun toevlucht en vallen terug op samenzweringstheorieën om de buitengewone omstandigheden die ze doormaken te verklaren. Hoewel de verdenkingen van kwaadaardige complotten duidelijk veel ouder zijn dan Covid-19, lijkt de crisis die door het Coronavirus is veroorzaakt aanleiding te geven tot meer samenzweringstheorieën dan gewoonlijk. Dat komt misschien vooral doordat de vijand die we op dit moment bestrijden met het blote oog onzichtbaar is.
Concrete vijanden
Gezien het feit dat er meer concrete "vijanden" zijn waarvan de vermeende kwaadaardige plannen vaak door eerdere generaties samenzweringstheoretici zijn genoemd, kunnen sommigen de verleiding niet weerstaan om volledig ongerelateerde groepen mensen de schuld te geven van een crisis die zelfs deskundigen moeilijk kunnen begrijpen.