Promotie Sietske van der Veen: Joodse sociale mobiliteit en integratie in Nederland (1870-1940)

Van eind negentiende eeuw tot de Duitse bezetting ervoeren Nederlandse Joden ongekende mogelijkheden tot het beklimmen van de sociale ladder en tot integratie in de bredere samenleving. Welke kansen grepen zij? En welke rol speelde hun Joodse achtergrond in hun leven? Op 31 mei verdedigt Sietske van der Veen haar proefschrift ‘Novel Opportunities, Perpetual Barriers: Patterns of Social Mobility and Integration among the Jewish Dutch Elite, 1870-1940’.

Nieuw perspectief

In haar proefschrift brengt Van der Veen een nieuw perspectief op wetenschappelijke inzichten over Joodse sociale mobiliteit en integratie. Hiervoor bestudeerde ze meer dan zevenhonderd ‘prominente’ Joden wier levensverhalen zijn vastgelegd in het Biografisch Portaal van Nederland, met een focus op werk, onderwijs, wonen, religie, huwelijk en verenigingsleven. In drie aparte casestudy’s behandelt ze bovendien de Joodse betrokkenheid bij de vrouwenbeweging, Joods buitenhuisleven en Joodse migratie naar Nederlands-Indië.

Van der Veen toont aan dat de positie van Joden in de Nederlandse samenleving veranderde omdat de levens van Joodse leden van de financiële, politieke en culturele elites meer verstrengeld raakten met die van hun niet-Joodse tegenhangers. Tegelijkertijd benadrukt ze de agency van een heel diverse groep en legt ze zo mechanismen van culturele uitwisseling bloot, want, betoogt Van der Veen, integratie is nooit een eenzijdig of uitputtend proces.