Zorgen om de wereldwijde oppervlaktewaterkwaliteit

Naarmate de wereldbevolking blijft groeien, nemen de zorgen toe over de toegang tot schoon en veilig water. Maar hoe de oppervlaktewaterkwaliteit in de toekomst zal veranderen, is nog ongewis. Nieuw onderzoek laat zien wat de oppervlaktewaterkwaliteit in de komende jaren mogelijk te wachten staat, met name in de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara. "Hoewel de oppervlaktewaterkwaliteit naar verwachting zal verbeteren in de meeste ontwikkelde landen, is er een belangrijke kanttekening: de vooruitzichten voor de armste landen zijn somber".

Het onderzoek, gepubliceerd in Nature Water, voorziet een toename van waterverontreiniging in Sub-Saharaans Afrika. Dat benadrukt de noodzaak van proactieve maatregelen om oppervlaktewaterbronnen te beschermen en het welzijn van de bevolking te waarborgen. De studie, geleid door onderzoeker Edward Jones van de Universiteit Utrecht, benadrukt het belang van een rechtvaardige en duurzame ontwikkeling, met name in die regio's die naar verwachting de grootste uitdagingen zullen ondervinden. Met behulp van een nieuw wereldwijd model laat hij zien hoe klimaatverandering en maatschappelijke ontwikkelingen de oppervlaktewaterkwaliteit tot het einde van de eeuw kunnen beïnvloeden.

Belangrijke hotspot

"Ongeacht klimaatverandering en sociaaleconomische scenario’s zie je dat er steeds meer mensen  in het Afrika ten zuiden van de Sahara te maken krijgen met een slechte oppervlaktewaterkwaliteit", waarschuwt Jones. "Dit patroon zie je niet systematisch terug in andere delen van de wereld." Zelfs in het meest optimistische toekomstscenario zal het aantal mensen dat wordt blootgesteld aan overschrijdingen van de concentraties van verontreinigende stoffen in Sub-Saharaans Afrika meer dan verdubbelen. Sterker nog, pessimistische schattingen gaan er van uit dat dat aantal mensen met 5 keer gaat toenemen. "Met die combinatie van een dramatische achteruitgang van de waterkwaliteit en de drastische toename van het aantal mensen dat daarmee te maken krijgt, kun je wel zeggen dat in de toekomst Sub-Saharaans Afrika de belangrijkste hotspot van waterverontreiniging zal worden."

Uitdagingen

De uitdagingen zijn veelvoudig, volgens Jones. Ziektes die verspreid worden via besmet water  kunnen een aanzienlijk risico vormen. Met een groeiende wereldbevolking is bovendien de beschikbaarheid van veilig water voor irrigatie van het grootste belang. Bovendien kan energieproductie, die essentieel is voor mondiale ontwikkeling, te lijden hebben onder zowel lage waterstanden als hoge watertemperaturen. Daarom benadrukt dit onderzoek het belang van het aanpakken van zowel klimaatverandering als watervervuiling: dat is essentieel voor ons levensonderhoud en voor het ecosysteem.

Artikel

Edward R. Jones, Marc F.P. Bierkens, Peter J.T.M. van Puijenbroek, (...), Michelle T.H. van Vliet, ‘Sub-Saharan Africa will increasingly become the dominant hotspot of surface water pollution’, Nature Water, https://doi.org/10.1038/s44221-023-00105-5