University College Utrecht-project One Book One Campus nu universiteitsbreed

One Book One Campus is een lees- en community-buildingproject dat plaatsvindt op de Universiteit Utrecht tijdens Diversiteitsmaand. Dit jaar worden alle studenten en medewerkers van de Universiteit Utrecht uitgenodigd om Meisje, Vrouw, Anders door Bernardine Evaristo te lezen, en aan te schuiven bij de gesprekken over diversiteit en inclusie in het onderwijs. Universitair docent Agnes Andeweg startte het project aan University College Utrecht in 2017. We praten met haar over het idee achter het project, de selectie van het boek en waar ze op hoopt voor de toekomst

One Book One Campus

Om te beginnen, wie kwam eigenlijk op het idee voor One Book One Campus?

“Het was onze huidige onderwijsdirecteur aan University College Utrecht Christel Lutz die het aan me voorstelde. Ze was One Book One Campus tegengekomen op een universiteit in de VS, waar ze destijds werkte. Het idee om samen een boek te lezen, sprak me meteen aan. In Nederland hebben we Nederland Leest – wat wordt georganiseerd door de openbare bibliotheken, maar ik dacht dat het ook een geweldige manier zou zijn om gesprekken te starten en een community op te bouwen aan de universiteit. Als literatuurdocent zie ik fictie als een bron van kennis in dat het wat je gelooft ter discussie stelt en aanmoedigt tot zelfreflectie, dus hoort het thuis op een universiteit. Daar komt bij dat onderzoek heeft aangetoond dat lezen voor je plezier heel gunstige effecten heeft!”

Het project bestaat al 5 jaar. Hoe is het ontwikkeld en hoe is deze editie anders dan de vorigen?

“De ingrediënten zijn in principe nog steeds hetzelfde: de uitnodiging om te lezen, om te reageren (via kunst) en om met elkaar te gaan praten. One Book One Campus is een manier om lezen sociaal te maken en om over maatschappelijke problemen te denken via praten over een roman. Het voordeel van een roman over, laten we zeggen, een krantenartikel of toespraak is dat hoe openhartig een roman ook mag zijn, het doel is niet om een argument te maken maar om je te aan te grijpen. Een roman presenteert de wereld via het prisma van individuen en nodigt je dus uit om andere perspectieven te zien. Dat is precies het geval in Meisje, Vrouw, Anders, dat niet minder dan twaalf personages presenteert. Wat anders is dan vorige edities is dat ik het ben begonnen op UCU, en dat het nu UU-breed is! Dus de schaal is anders, wat betekent dat veel meer mensen betrokken zijn, op veel plaatsen in de universiteit. Er zijn nu bijvoorbeeld 12 locaties waar mensen hun boek kunnen ophalen. Het is echt stimulerend hoeveel mensen positief reageren. Ik ben gestimuleerd dat we leesgroepen gaan houden met studenten getraind aan UCU in de methode van gedeeld lezen (in the Community Engaged Learning-cursus ‘From Literature to Life’) en dat we die gaan aanbieden op vijf locaties op de universiteit. Wat ook anders is, is dat het nu onderdeel is van Diversiteitsmaand, wat het een duidelijke focus geeft.

Hoe is de selectie van dit specifieke boek tot stand gekomen?

Ik presenteerde enkele suggesties aan de interfacultaire stuurgroep Equality, Diversity & Inclusion, en we deden een peiling onder collega's. Er zijn ook praktische overwegingen in de selectie: is het boek verkrijgbaar in het Engels en Nederlands, kan de auteur op bezoek komen? Deze roman was het resultaat. De onderwerpen en personages ervan sluiten goed aan op het thema van de Diversiteitsmaand, dat inclusief onderwijs is. Er komen studenten in voor, en docenten waar lezers iets van zich in kunnen herkennen.

De auteur komt naar Utrecht op 31 oktober. Wat zou je haar willen vragen?

“Ik zou willen weten hoe deze roman haar leven heeft veranderd. Men zou kunnen zeggen dat het een onderliggende aanname van One Book One Campus is dat een roman je leven zou kunnen veranderen (op de kleinste manier dan ook). Andere vraag: haar eerste personage is Amma: een radicale, activistische theatermaakster wier toneelstuk over de Dahomey Amazones in première gaat in Londen. Wat betekenen de Dahomey Amazones voor Evaristo? Ik lees de twaalf personages in haar roman als een cast van Amazones – wat denkt ze van die interpretatie?

Als je welke auteur dan ook kon kiezen voor de volgende editie, wie zou dat dan zijn?

Voor een toekomstige Diversiteitsmaand zou ik graag de Fransman Édouard Louis uitnodigen. Mijn andere favoriete kandidaten zijn Juli Zehs Corpus delicti, over een samenleving geobsedeerd door gezondheid, of Lieke Marsman of de Indiase Amitav Ghosh, die romans heeft geschreven over klimaatverandering. Voor een universiteit zou een sciencefictionroman ook interessant zijn, zoals Jeff VanderMeers Vernietiging of Jeanette Wintersons Frankusstein. Er is genoeg om uit te kiezen.

Meer over One Book One Campus

Studenten en medewerkers kunnen met korting een exemplaar van Meisje, Vrouw, Anders bestellen in de UU-webshop voor slechts €6. Tijdens Diversiteitsmaand kun je elke dag met leessessies van Meisje, Vrouw, Anders meedoen, op verschillende locaties in de universiteit. De Meet & Readsessies vereisen geen voorbereiding, en alle UU-faculteiten, -studenten en personeel zijn welkom. De auteur van de roman, Bernardine Evaristo, bezoekt Utrecht op Maandag 31 oktober. Het evenement is open voor iedereen. Bezoek www.uu.nl/onebook voor meer informatie.