Primeur: hond krijgt vaatprothese voor aangeboren hartafwijking

Bij de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren van de Universiteit Utrecht is begin dit jaar een hond succesvol geopereerd aan een aangeboren hartafwijking. Behandeling van deze afwijking (Tetralogie van Fallot) gebeurt bij honden slechts sporadisch op een aantal plaatsen in de wereld. Het is voor het eerst dat zo’n operatie in Nederland bij honden is uitgevoerd. De operatie was mogelijk dankzij de bijzondere samenwerking tussen de humane en veterinaire geneeskunde.
Dierenarts-chirurg Bas van Nimwegen heeft samen met humaan pediatrisch cardiochirurg dr. Evens bij de Old English bulldog een zogenoemde 'modified Blalock-Taussig shunt’ geplaatst.  Hierbij wordt met een kunststof vaatprothese (de ‘shunt’) een verbinding gemaakt tussen een aftakking van de grote lichaamsslagader en de longslagader.

Complexe operatie

Bij baby's met dezelfde hartaandoening wordt deze ingreep regelmatig gedaan om klinische verschijnselen te verminderen totdat de patiënt voldoende gegroeid en fit is voor een definitieve behandeling van de aandoening via open hart chirurgie. Bij honden wordt deze laatste operatie zelden gedaan vanwege benodigde hart-long machine, specialistisch team en hoge kosten.

Van Nimwegen legt uit waarom hij de hulp inriep van een humane arts: “Dergelijke vaatchirurgie, plaatsing van vaatprothese zo dicht op het hart, wordt binnen de diergeneeskunde zelden uitgevoerd. Er is daarom ook maar weinig expertise en zeker geen routine, terwijl eventuele complicaties uiteraard desastreus kunnen aflopen. Ik heb zelf wel ervaring in vaatchirurgie, maar voor het plaatsen van deze vaatprothese bij een hond word ik graag bijgestaan door een kundig chirurg met veel ervaring.”

Continue benauwd

Het doel van de operatie is dat er meer bloed door de longen stroomt en zodoende van zuurstof kan worden voorzien. Bij patiënten met deze hartafwijking wordt door een combinatie van een grote opening tussen linker en rechter hartkamer en een vernauwde uitstroomopening van de rechter hartkamer naar de longslagader een groot deel van het bloed wat uit het lichaam het hart instroomt rechtstreeks weer het lichaam ingepompt zonder door de longen te stromen. Daardoor hebben deze patiënten constant te weinig zuurstof in hun bloed en zijn daardoor continue moe en benauwd. Ze hebben een extreem laag uithoudingsvermogen. Deze hond kon bijvoorbeeld maar 25 meter rustig lopen en dan was hij uitgeput en liep blauw aan. “De shunt zorgt ervoor dat er veel meer bloed door de longen stroomt waardoor het uithoudingsvermogen toe neemt en de hond een normaler leven kan leiden. De conditie van de hond is de afgelopen weken al zeer goed verbeterd: hij gaat inmiddels al 4 km mee uit wandelen zonder buiten adem te raken of blauw aan te lopen”, aldus Van Nimwegen.

One Medicine

Interdisciplinaire samenwerking, in dit geval tussen humane artsen, wetenschappers en dierenartsen, levert veel kennis en creativiteit. Dit valt onder de noemer One Medicine en richt zich op gelijkenissen tussen ziekten bij dier en mens en het creëren van innovatieve therapieën.