Positiever gedrag tegenover maatschappelijk werkers

Keep up the great work, the country needs you”, “Never doubt that the work you do, matters”.  Berichten zoals deze, en duizenden bedankbriefjes, worden digitaal verzonden naar maatschappelijk werkers in Canada, als resultaat van een experiment van onderzoekers Gabriela Szydlowski, Noortje de Boer en Lars Tummers van de Universiteit Utrecht. Zij ontdekten dat burgers kunnen worden gestimuleerd om zich positiever te gedragen tegenover ambtenaren en andere werknemers in de publieke sector. Dit is van groot belang voor het welzijn en prestaties in die beroepen.

We hebben deze studie uitgevoerd in Canada, als onderdeel van een groter internationaal onderzoek naar stereotypen van ambtenaren, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), geleid door prof. Lars Tummers, zegt Gabriela Szydlowski. De resultaten zijn gepubliceerd in de paper Compassion, Bureaucrat Bashing, and Public Administration in Public Administration Review.

In Canada worden maatschappelijk werkers nogal eens bekritiseerd na negatieve berichten in de media. Wanneer verhalen over kinderbescherming, huiselijk geweld, of armoede en misdaad in het nieuws zijn, hebben mensen de neiging om met de vinger te wijzen naar maatschappelijk werkers,  zegt Szydlowski. Je had dit moeten voorkomen, je bent er niet in geslaagd dit gezin te helpen, enzovoort. We hebben getest of mensen meer medeleven zouden hebben met hulpverleners als ze de dagelijkse strubbelingen in het werk en de soms moeilijke werksituaties kenden. En dat deden ze. Ze waren veel meer medelevend dan voorheen.

Mensen toonden veel meer compassie als ze de soms moeilijke werksituaties van maatschappelijk werkers kenden

Verlies alsjeblieft de hoop niet

Gabriela en haar collega's interviewden vijf maatschappelijk werkers met verschillende soorten banen: werken met ouderen, werken met kinderen, werken met drugsverslaafden en andere expertises. Ze schreven hun verhalen op en de problemen die ze soms tegenkwamen op het werk: woede en frustratie van cliënten, een hoge werkdruk, overuren, soms lage vergoedingen, rolconflicten en bureaucratische problemen. Vervolgens testten ze de effecten van deze verhalen op een groep mensen, een grote representatieve steekproef van meer dan 1.000 Canadezen.

Nadat mensen de openhartige verhalen te zien kregen, waren ze veel meer geneigd om bemoedigende woorden te sturen op het online Tumblr-bord dat de onderzoekers hadden gemaakt. Op het bord verschijnen nog steeds veel hartverwarmende berichten, voor de hele gemeenschap. “Jij bent de lijm die een gemeenschap bij elkaar houdt”, schreef iemand. "Verlies alsjeblieft de hoop niet", voegde een ander eraan toe.

Het is een oplossingsgericht experiment en dat vind ik er zo leuk aan

Een onderzoek naar positief gedrag

Hoe burgers zich gedragen ten opzichte van werknemers in de publieke sector is cruciaal voor het welzijn en de prestaties van die werknemers. Wetenschappers hebben zich tot nu toe vooral gericht op het begrijpen van negatief gedrag, zoals agressie. Szydlowski, De Boer en Tummers hebben positief gedrag bestudeerd, namelijk compassievol gedrag. Op deze manier is ons experiment meer een oplossingsgericht experiment en dat is wat ik er zo leuk aan vind, zegt Szydlowski. We hebben ook getest of verhalen met bureaucratische bashing tot minder aanmoedigende berichten leidden, maar dit had geen effect. Dat is hoopvol. Ik denk dat als je dit experiment opnieuw zou doen in Nederland of de Verenigde Staten in plaats van in Canada, je min of meer dezelfde resultaten zou krijgen. Onze manier van denken over werknemers in de openbare dienst lijkt erg op elkaar.

De belangrijkste conclusie voor mij, is dat het tonen van je zwakte een kracht kan zijn, zegt Szydlowski. Een van de manieren om negatieve opvattingen over jezelf en het werk dat jij en je collega's doen, tegen te gaan, is door je moeilijkheden en je kwetsbaarheid te tonen. Daarnaast laten de resultaten zien dat burgers kunnen worden gestimuleerd om positiever te handelen ten opzichte van werknemers in de publieke sector.