Overeenkomst in spraakverwerving kinderen en zebravinken

Is het voor zebravinken van belang in welke volgorde de zangnoten, hun lettergrepen, worden gezongen? Of herkennen ze het lied van hun vader ook als de zangnoten in een andere volgorde wordt aangereikt? Deze vragen beantwoorden cognitieve neurobiologen van de Universiteit Utrecht in het themanummer ‘Vocal learning in animals and humans’ van het wetenschappelijk tijdschrift Philosophical Transactions of the Royal Society B dat deze week verscheen.

In hun artikel ‘Vocal learning in songbirds: the role of syllable order in song recognition’ vergelijken de Utrechtse onderzoekers Carien Mol, Johan Bolhuis en Sanne Moorman ‘taallerende’ zebravinken met taallerende kinderen. Moorman: “Kinderen leren praten door te luisteren naar spraak in hun omgeving, waarna ze die spraak gaan nadoen. Zebravinken leren hun lied op een vergelijkbare manier: door te luisteren naar en het nadoen van de zang van hun soortgenoten, vaak de ouders.” Bij zebravinken moet worden opgemerkt dat het enkel de mannetjes zijn die één uniek, aangeleerd, lied zingen. De vrouwtjes onthouden ook het liedje van hun vader met wie ze opgroeien, maar zingen het zelf niet na.

Opdelen in zangnoten?

Het herkennen van losse woorden in een zin is iets wat kinderen al vroeg leren: het is een belangrijke stap in de taalverwerving. Moorman: “Wij wilden weten hoe dit bij zebravinken zit. Het was namelijk niet bekend of zebravinken het hele lied als een geheel onthouden, of dat ze het opdelen in zangnoten en de volgorde van de afzonderlijke noten onthouden.”

Het bleek dat zebravinken het lied niet in de juiste volgorde hoeven te horen om hun vader te kunnen herkennen.

Volgorde zangnoten

De Utrechtse onderzoekers testten dit door gedrag te bestuderen van zebravinken die verschillende liedjes te horen kregen: van hun vader, met wie ze opgegroeid waren en van wie ze het lied onthouden hadden, en het lied van een andere vogel. Mol, Bolhuis en Moorman veranderden hierbij de volgorde van de zangnoten in de liedjes. “Het bleek dat zowel mannetjes als vrouwtjes het lied niet in de juiste volgorde hoeven te horen om hun vader te kunnen herkennen. Ze herkenden hun vader zelfs als de noten in omgekeerde volgorde werden afgespeeld. Dit is interessant om te weten, omdat mannetjes de zangnoten uit het lied van hun vader wél in de juiste volgorde nazingen, dus ze onthouden wel de volgorde van hun vaders zangnoten tijdens de ontwikkeling.” 

Stemgeluid

De onderzoekers weten uit eerder onderzoek dat zebravinken hun vader niet puur op basis van stemgeluid kunnen herkennen. “Dus ons onderzoek toont aan dat zebravinken, net als kinderen, het geluid in stukjes opdelen en op het niveau van zangnoten, of kleiner, onthouden.”