Ouders van meertalige kinderen gebruiken thuistaal om kinderen te helpen bij rekenen

Meertalige opvoeding wordt nog vaak gezien als nadelig voor het kind. Ook in het onderwijs gaan geregeld stemmen op om toch vooral de Nederlandse taal te hanteren. Onderzoekers van het project Multi-STEM van de Universiteit Utrecht stellen dat meertalige opvoeding juist talige en cognitieve voordelen biedt. In haar promotieonderzoek kijkt Erin Gail MacDonald naar de mogelijkheden om ouders met een migratieachtergrond te laten participeren in het leerproces van hun kinderen, in de taal die zij zelf het liefst hanteren.

Voorbeeld van rekentaak voor ouders en kinderen
Voorbeeld van taak voor ouders en kinderen (ouder legt uit wat afgebeeld is, kind tekent na)

De Utrechtse promovendus richt zich met haar onderzoek vooral op het bevorderen van rekenvaardigheden van kinderen met een migratieachtergrond. Dit doet zij door de ouders van deze kinderen activiteiten aan te reiken op het gebied van rekenen. MacDonald: “Activiteiten die zij thuis samen met hun kinderen kunnen doen. Dat gebeurt in de thuistaal, of in een mix van talen.”

Pre-teaching

MacDonald wil achterhalen of dit zogenoemde pre-teaching kan bijdragen aan beter leren rekenen. “De kennis van rekenconcepten is bij de ouders veelal al aanwezig. Maar deze concepten overbrengen op hun kinderen in een taal die zij niet geheel machtig zijn, werkt belemmerend. Door de ouders vrij te laten in welke taal zij hun uitleg geven, en echt talig bezig te laten zijn met rekenconcepten in de vorm van activiteiten en spelletjes, vermoeden we dat de kinderen eenvoudiger de rekenconcepten eigen maken. Iets wat voordelig zal uitpakken in het rekenonderwijs dat zij vervolgens op school krijgen.”

Scepsis

MacDonald merkt in haar onderzoek dat er ook bij de ouders zelf scepsis kan zijn over het gebruik van de thuistaal bij het onderwijzen. “Het kost tijd om ze te overtuigen. Maar als de ouders er eenmaal mee aan de slag gaan, zie je hoe betrokken ze zijn als ze zich in hun eigen taal kunnen uitdrukken. En de ouders luisteren hoe de ander zich tot het kind richt om alles uit te leggen: zo leren ze ook nog eens van elkaar.”

Dat de kinderen ook de familietaal meekrijgen, draagt bij aan hun culturele identiteit.

Stevig fundament

Het promotieonderzoek van MacDonald is onderdeel van het project Multi-STEM, een project van Elma Blom, hoogleraar Taalontwikkeling en Meertaligheid in Gezin en Onderwijs. Blom ziet in haar onderzoek dat het voor kinderen van migranten goed is als hun ouders met hen de taal spreken die ze zelf het best beheersen. “Daarmee wordt ook een stevig fundament gelegd voor hun talenkennis. Dat deze kinderen naast het Nederlands ook de familietaal meekrijgen draagt bovendien bij aan hun culturele identiteit.”

21 februari is het Internationale Moedertaaldag, een initiatief van UNESCO. De dag staat in het teken van de talige en culturele diversiteit en de meertaligheid.