NWO-financiering voor onderzoek naar een rechtvaardige duurzaamheidstransitie op het snijvlak van mobiliteit, energie en huisves

Via het programma “Mobiliteit in een duurzame toekomst” heeft NWO financiering toegezegd voor een vierjarig project dat onderzoekt hoe uitdagingen in mobiliteit, energie en huisvesting samen kunnen worden aangepakt. Het consortium wordt geleid door de Universiteit Utrecht en herbergt een diverse groep onderzoekers en maatschappelijke betrokkenen.

Photo: ideeone/iStock

Het JUSTNEXUS-project zal onderzoeken hoe op het snijvlak van mobiliteit, energie en huisvesting rechtvaardige duurzaamheidstransities kunnen worden bevorderd. “Dit is belangrijk omdat zowel uitdagingen als oplossingen deze sectoren overstijgen, terwijl de huidige benaderingen nog vaak sectoraal zijn.” zeggen projectleiders Maarten Hajer en Toon Meelen van de Universiteit Utrecht.  

De toekomst van mobiliteit, energie en huisvesting

JUSTNEXUS ontwikkelt nieuwe overkoepelende visies met behulp van een "Museum van de Toekomst", een platform voor uitwisseling en inspiratie. Tegelijkertijd worden oplossingen verkent in concrete experimenten, waarbij bijvoorbeeld woningcorporaties aan de slag gaan met deelmobiliteit, elektrische voertuigen stroom terugleveren aan het net en burgers duurzaam vervoer organiseren in coöperaties.

JUSTNEXUS heeft verschillende onderzoekslijnen, die tijdens het project voortdurend met elkaar verbonden zijn. Eén lijn richt zich op methodes voor de ontwikkeling van toekomstvisies voor mobiliteit, energie en huisvesting. Een andere groep onderzoekers bekijkt hoe verschillende eigendomsstructuren, te weten publiek, privaat en gemeenschappelijk, kunnen bijdragen aan een rechtvaardige transitie. Onderzoekers besteden ook aandacht aan businessmodellen op het snijvlak van mobiliteit, energie en huisvesting. Tot slot werkt het consortium aan de ontwikkeling van meer transparante algoritmen die bijvoorbeeld de beschikbaarheid van elektrische deelauto's kunnen reguleren. 

Een breed consortium van onderzoekers en maatschappelijke partners

Het onderzoek wordt uitgevoerd door een breed consortium, geleid door Maarten Hajer en Toon Meelen van het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling aan de Universiteit Utrecht. Naast onderzoekers van de Universiteit Utrecht (Flor Avelino, Jasper Sluijs, Peter Pelzer, Mihaela Mitici, Koen Frenken,  Annelies Huygen), zijn ook onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam (Luca Bertolini), Universiteit Maastricht (Marc Dijk & Nancy Bocken), Hogeschool Utrecht (Karla Münzel & Mieke Oostra), en HAN University of Applied Sciences (Frans Tillema) betrokken. Internationale onderzoekspartners zijn de Transport Studies Unit aan de Universiteit van Oxford (Tim Schwanen), en het Mobius lab van de Bocconi Universiteit in Milan (Fabrizio Zerbini).    

Ook verschillende maatschappelijke partners nemen deel. Vanuit de mobiliteitssector ondersteunen het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Louwman Innovation, Digital & Data, Studio Bereikbaar en CROW-KpVV het project. Vanuit de huisvestingssector zijn dit Rasile group en de Groene Huisvesters. Drie gemeenten doen mee: Leeuwarden, Amersfoort en Helmond. In ieder van deze gemeentes zal JUSTNEXUS beloftevolle ontwikkelingen op het snijvlak van mobiliteit, energie en huisvestiging bestuderen.  

In het project worden meerdere “learning communities” opgezet waarin geleerde lessen worden gedeeld op lokaal en nationaal niveau. Hier worden partners vanuit de verschillende sectoren en buitenstaanders betrokken, zoals programmamakers Rinke Vreeke en Tom Loois, Denker des Vaderlands Marjan Slob, het Gemeentelijk Netwerk Mobiliteit en Infrastructuur, EnergievanOns, FrieslandLease en MyWheels. Via ROC Midden Nederland nemen ook MBO-studenten deel. Ook andere geïnteresseerden kunnen toetreden.